Print this نوشته
ژل کاهنده مقاومت زمین
مواردی که در قیمت طراحی و اجرا پروژه سیستم ارتینگ دخیل می باشد:
۱_ طراحی و اجرا سیستم ارتینگ در محیط هایی مانند پالایشگاهها و محیط های گازی و برج ها و مراکز صنعتی و … که از لحاظ حساسیت محیط و سیستم ها با یکدیگر متفاوت می باشند.
۲_ نوع خاک و مقاومت خاک که در عمق چاه تاثیر گذار است.
۳_ شرایط آب و هوایی(پروژه در شمال کشور یا در جنوب انجام می شود؟ و متناسب با آن سیستم ارتینگ وحفاظت طبق استاندارد همان منطقه طراحی خواهد شد).
۴_اندازه پروژه
۵_ تعداد تجهیزاتی که قرار است توسط سیستم ارتینگ حفاظت شود.
۶_سایز کابلهای ارتینگ مورد استفاده در پروژه
۷_ تجهیزات مورد استفاده، متناسب با نوع پروژه
تجهیزات و روشهای اجرای چاه ارت:
چاه ارت به روش الکتروشیمیایی:
زمانی می‌توان از الکترود‌ها برای سیستم چاه ارت و ارتینگ استفاده کرد که فضای آزاد زیادی برای اجرای کار در دسترس باشد.
کاربرد الکترودهای افقی
مورد استفاده در نیروگاه‌ها و مکان‌هایی با فشار قوی (باعث ایجاد سطوح هم پتانسیل می‌شود).
اجرای سیستم چاه ارت و ارتینگ در زمین‌های سخت و سنگلاخی، قابل نصب در عمق‌های پایین (به عنوان مثال پایین‌تر از عمق یخ‌زدگی یک ناحیه)
در برخی موارد مشاهده شده است که هر نوعی فلز دفن شده در زمین،
در صورتی که در تماس مستقیم با زمین باشد را نیز یک الکترود افقی می‌گویند البته این موضوع مربوط به سالیان گذشته بود.
الکترودهای صفحه‌ای
نوع دیگری از الکترود‌ها معرفی الکترود صفحه‌ای میباشد.
این الکترود در هنگام انتخاب بین چندین الکترود زمین توسط کارشناسان آخرین اولویت میباشد.
امروزه کاربرد الکترودهای صفحه‌ای تنها در دو شکل امکان‌پذیر است:
در صورتی که فضای موجود برای اجرای الکترود زمین آنقدر کم باشد که محدودیتی برای اجرای روش بهتر
(مانند روش استفاده از میله‌های متعدد موازی) وجود داشته باشد.
در صورتی از این روش استفاده می‌شود که سختی زمین بالا بوده و تنها راه جای دادن الکترود در زمین،
به وسیله حفاری عمیق با ماشین آلات میباشد.
البته موارد استثنایی نیز وجود دارد و در برخی از مناطق جهان که زمین‌ها در آن قسمت‌ها نمناک هستند،
الکترودهای صفحه‌ای بکار گرفته می‌شوند .
روش نصب الکترود صفحه‌ای در عمق کم (برای اجرای سیستم چاه ارت)
طبق اطلاعات به دست آمده الکترود را به شکلی نصب می‌کنند که روی صفحه الکترود
به میزان مشخص شده توسط کارشناس از خاک پوشانده شود.
روش قدیمی نصب الکترود صفحه‌ای در عمق زیاد
این روش بیشتر در ایران رایج است و هدف اصلی رسیدن به سطوح و لایه‌های نمناک زمین میباشد.
اما مشاهده می‌شود که در روشهای طراحی مدرن، با توجه به صرفه اقتصادی آن، ترجیحا از
الکترودهای قائم در اکثر پروژه‌های اجرای چاه ارت استفاده می‌شود.
الکترود‌ها برای دفن شدن در زمین توسط چه موادی پوشش داده می‌شوند؟
۱) پوشش الکترودهای ساده با خاک رس مانند بنتونیت چاه ارت
۲) پوشش خاص الکترودهایی که دارای پایه کربنی هستند با مارکونیت
۳) پوشش الکترودهایی با پایه پلیمری جذب کننده رطوبت با بنتونیت
قیمت تجهیزات اجرای چاه ارت:
امروزه هزینه‌های لایه‌های نمناک زمین و سیستم ارتینگ تا حدودی می‌توان گفت که قابل توجیه نیست.
البته ناگفته نماند آن‌طور که معلوم است استفاده از الکترود صفحه‌ای روز به روز در حال کم شدن است.
اما با این حال با توجه به اینکه هنوز هم در بعضی نقاط کشور از این روش قدیمی استفاده می‌شود،
لازم دانستیم در این قسمت اشاره مختصری به آن داشته باشیم.
نکات مهم برای اجرای سیستم چاه ارت به وسیله الکترود صفحه‌ای (روش سنتی)
۱) توصیه می‌شود الکترود صفحه‌ای به حالت قائم در زمین دفن گردد.
(دلیل این کار این است که خطوط جریان که از صفحه خارج می‌شود به صورت یکنواخت در خاک پخش گردد،
تا در نهایت فشار خاک در دو طرف صفحه به یک میزان باشد.)
۲) بهتر است که اتصال یافتن الکترود صفحه‌ای به هادی زمین در دو ناحیه مجزا صورت گرفته و این اتصال به وسیله جوش اگزوترمیک انجام گیرد.
(در صورتی که به این نوع ابزار آلات دسترسی نداشته باشید، می‌توانید از روش اتصال مکانیکی که
به اصطلاح به آن جوش و قالب نیز گفته می‌شود، استفاده کنید).
اما سوالی که در اینجا مطرح میباشد این است که:
محل اتصال در زمانی که هادی زمین و صفحه الکترود از دو جنس متفاوت باشند به چه شکل باید باشد؟
در این گونه موارد محل اتصال توسط یک ماده خاصی از محیط پیرامون آب‌بندی می شود.
دلیل این کار جلوگیری و کاهش احتمال خوردگی اتصالات است.
دقت داشته باشید که در این شرایطی هادی زمین می‌بایست روکش‌دار باشد.
(بدیهی است که با انجام این عمل، سهم هادی بدون روکش در کم‌کردن مقاومت الکترود بسیار کم‌رنگ می‌شود، در نتیجه توصیه نمی‌گردد.)
اجرای سیستم چاه ارت به وسیله تجهیزات
یک عدد صفحه مسی به وسیله هادی زمین به شینه متصل می‌گردد.
(اسکلت فلزی ساختمان‌ها هم به همین شینه همبندی می‌شوند).
نکته قابل توجه برای رعایت اصول اجرای سیستم چاه ارت الکترود مسی:
در حالی که صفحه الکترود، فولاد گالوانیزه شده باشد، متصل شدن آن به اسکلت فلزی ساختمان،
بر اساس قوانین، مجاز نبوده و باعث ایجاد آسیب و در نهایت از بین رفتن الکترود می‌گردد.
الکترود بتن مسلح
استفاده از نوعی دیگر الکترود بنام الکترود بتن مسلح در شالوده ساختمان‌ها:
اگر نیاز به استفاده از الکترود بتن مسلح در شالوده ساختمان‌ها باشد،
می‌بایست مطابق با هر آنچه در دستورالعمل و اصول “طرح و اجرای همبندی در ساختمان‌ها” بیان شده است، عملیات صورت گیرد.
همچنین از الکترود بتن مسلح به عنوان الکترود زمین طی شرایطی استفاده شود.
از جمله این شرایط عبارتند از:
１) عدم انجام‌پذیری ایزولاسیون بین شالوده و بستر زمین اطراف
２) تماس مستقیم بتن فونداسیون با خاک رس
３) استفاده از الکترود بتن مسلح به همراه یک نوع الکترود دیگر( ترجیحا الکترود دیگری، الکترود قائم میله‌ای باشد.)
４) عدم بکارگیری و استفاده از سیستم زمین صاعقه‌گیر و هادی نزولی به جای یکدیگر
(به شدت توصیه می‌شود که این مورد حتما رعایت شود.)
５) در صورت استفاده از میلگرد به عنوان یک هادی دفن شده، دقت شود که اندازه آن در قطر ۱۰ میلی‌متر باشد.
اما اگر قرار است از سیم لخت مسی استفاده شود، حتما اندازه مقطع آن ۲۵ میلی‌متر مربع باشد.
نکته ایمنی:
بکارگیری لوله‌های فلزی نفت و سایر فرآورده‌های نفتی، همچنین لوله هوای تحت فشار و
لوله استفاده شده برای فاضلاب‌ها به عنوان الکترود زمین اکیدا ممنوع بوده و در صورت آسیب احتمالی،
خطرات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
ویژگی یک الکترود خوب در میان تجهیزات چاه ارت:
۱) داشتن مقاومت مخصوص
۲) قابلیت مقاومت بالا در مقابل خوردگی
۳) طول عمر بالا
۴) سازگار بودن با محیط زیست (عدم ایجاد آلودگی)
۵) قابلیت جذب رطوبت بالا
۶) محدوده PH آن خنثی بوده و یا اندکی قلیایی باشد.
۷) مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و تماس با آب‌های سطحی و زیر سطحی
۸) توانایی چسبندگی بالا (اتصال مناسب به الکترود زمین)
کاهنده مقاومت چاه ارت
مکمل کاهنده چاه ارت محصولی جدید و فوق العاده موثر در کاهش مقاومت چاه ارت صاعقه گیر
((قیمت هر گالن ۲۰۰/۰۰۰ تومان))
درباره‌ی نویسنده
مديريت وبسايت بهروز عليخانی
بهروزعلیخانی مدیر عامل شرکت پیشرو الکتریک غرب-متولد سال1344 - فارغ التحصیل سال 1373 از دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) در رشته مهندسی برق-پایه یک طراحی و نظارت سازمان نظام مهندسی
Permanent link to this article: http://peg-co.com/home/%da%98%d9%84-%da%a9%d8%a7%d9%87%d9%86%d8%af%d9%87-%d9%85%d9%82%d8%a7%d9%88%d9%85%d8%aa-%d8%b2%d9%85%db%8c%d9%86/
