یک برقگیر خوب باید دارای مشخصه های زیر باشد :

در ولتاژ نامی شبکه ، به منظور کاهش تلفات ،  برقگیر دارای امپدانس بی نهایت باشد .

در اضافه ولتاژها ، به منظور محدود سازی سطح ولتاژ ،  برقگیر دارای امپدانس کم باشد .

توانایی دفع یا ذخیره انرژی موج اضافه ولتاژ را بدون آن که برقگیر صدمه ببیند ، داشته باشد .

پس از حذف و عبور اضافه ولتاژ برقگیر ، بتواند به شرایط مدار باز (حالت کار عادی) برگردد.

انواع برقگیرها:

جرقه گیرها یا شاخک ها ساده ترین شکل برقگیرها هستند که از آن ها بیشتر برای حفاظت زنجیره مقره ها ، بوشینگ ترانسفورماتورها و خازن ها استفاده می شود .

مشکل اصلی این نوع برقگیرها ایجاد خطای اتصال کوتاه به زمین پس از تولید جرقه است که باعث عمل کردن تجهیزات حفاظتی شبکه قدرت (رله های جریانی) و در نتیجه ایجاد وقفه می شوند .

۱- برقگیر میله ای (جرقه گیر با فواصل هوایی) :

این نوع برقگیرها به صورت دو الکترود یا دو شاخک هستند که متناسب با ولتاژ ، در فاصله معین بین هادی و زمین قرار می گیرند و در صورت بروز اضافه ولتاژ ، بین آن ها قوس الکتریکی برقرار می شود .

این قوس باعث اتصال کوتاه گردیده و از اضافه ولتاژ جلوگیری می کند ، البته باعث اختلال در امر برق رسانی نیز می گردد .

۲- برقگیر لوله ای :

این نوع برقگیرها شامل یک فاصله هوایی برای جرقه زدن در فضا و یک فاصله دیگر در درون یک محفظه مخصوص هستند که با هم به طور سری قرار دارند این نوع برقگیرها به منظور کوتاه کردن زمان عبور جریان هدایت شونده (پرهیز از وقوع اتصال کوتاه) تهیه شده اند .

در برقگیر لوله ای جریان هدایت شونده پس از یک یا چند پریود در اثر گازی گازی که خود برقگیر تولید می کند از بین می رود و از این جهت می توان آن را برقگیر جرقه خاموش کن نیز نامید .

برقگیر لوله ای از یک لوله عایقی         (R) از جنس مواد مصنوعی (PVC، فیبر لاستیک سخت) تشکیل شده و در داخل آن دو الکترود فلزی توپر(E) و توخالی (G) قرار دارند.

از برقگیرهای لول های بیش تر در شبکه های با ولتاژ ۱۰ تا ۳۰ کیلوولت استفاده می شود .

ولتاژ جرقه این نوع برقگیرها بالاتر از برقگیرهای با مقاومت غیر خطی است.

۳- برقگیر سیلیکون کارباید (sic) :

روش متداول حفاظت در مقابل صاعقه استفاده از برقگیرهای سیلیکون کارباید (sic) می باشد .

این برقگیرها از ترکیب سری فواصل هوایی با مقاومت ساخته می شوند و برخلاف جرقه گیرها پس از عملکردن آن ها ، شبکه قدرت قابلیت بازگشت به حالن اولیه را خواهد داشت .

برقگیر سیلیکون کارباید شامل یک مقاومت سیلیکون کارباید با مشخصه غیر خطیV-I

به صورت سری با یک فاصله هوایی است .

وقتی اضافه ولتاژها از حد ولتاژ جرقه بیش تر شود ، با ایجاد جرقه در سر فاصله هوایی ، افزایش امپدانس مسیر جرقه از افزایش شدید جریان جلوگیری می کند .

فاصله هوایی جرقه که به آن فاصله جرقه اکتیو گفته می شود ، طوری طراحی می گردد که بعد از چند بار جرقه زدن در اثر اضافه ولتاژ ، جرقه مسدود شود .

مسأله ای که باعث محدودیت در کاربرد این نوع برقگیرها شده است اضافه ولتاژ کلیدزنی با انرژی بالا که جریان تخلیه زیادی را برای مدت طولانی اعمال می کند.

در برقگیرهایsic نوع جدبد با خاموش کردن مغناطیسی سه برابر بیشتر از نوع معمولی آن ها قابلیت تحمل انرژی را داراست.

این نوع برقگیرها در شبکه های با ولتاژ بالا کاربرد دارند .

۴- برقگیرهای نوع اکسید فلزی (MOV) :

نوع جدید برقگیرها دارای بلوک هایی با مقاومت الکتریکی غیر خطی و از جنس اکسید فلزات هستند این بلوک ها به MOV

مشهور هستند از آن جا که حدود ۹۵% از مواد تشکیل دهنده بلوک هایMOV

را اکسید روی (ZnO) تشکیل می دهد ، به آن ها برقگیرهایZnO

نیز گفته می شود .اجزای تشکیل دهنده برقگیرهایZnO

، شامل اکسید روی و مقادیر کمی از اکسید دیگر فلزات از قبیل بیسموت ، کبالت ، آنتیموان و اکسید منگنز است .

ذرات بسیار ریز اکسید روی و اکسید فلزات دیگر پس از فشرده شدن به صورت دیسک و در اندازه های معین شکل می گیرند .

سپس این دیسک ها در درجه حرارت بالا پخته شده و به صورت در می آیند .

این دیسک ها به صورت سری در محفظه استوانه ای شکل قرار گرفته و برقZnO را تشکیل می دهد .

از مزایای این نوع برقگیرها ، سرعت عملکرد در پیشانی موج است به این معنی که تأخیری که در برقگیرهای با فاصله هوایی وجود دارد ، در این نوع برقگیرها خیلی کم تر است .

با توجه به عدم وجود فاصله هوایی ، امکان موازی کردن برقگیرZnO وجود دارد .

یکی از مشکلات برقگیرهایZnO ، جریان نشتی در فرکانس قدرت است.

این جریان در حد یک میلی آمپر است با تکرار عملکرد برقگیر ، لایه عایق بین دندانه های اکسید روی سوخته شود و باعث افزایش جریان نشتی گردد .

۱-بعضی از مزایای برقگیرهای ZnO

۲-کارآیی بهتر نسبت به سایر برقگیرها

۳-پراکندگی کم ولتاژ پسماند و همچنین دارای ولتاژ پسماند خیلی کم

۴-دارای تاخیر زمانی خیلی کم

۵-برگشت طبیعی به وضعیت اولیه یا مدار باز

۶-دارای مشخصه ولت – جریان خطی تر از برقگیر SiC

۷-دارای سطح حفاظتی خیلی خوب

دارای جریان نشتی پایین در شرایط کار نامی سیستم  از مهمترین عیب های برقگیرهای ZnO

قیمت زیاد آن ها نسبت به دیگر برقگیرها است و دیگر این که برقگیر های ZnO

در سیستم های دارای نوسانات ولتاژ قابل ملاحظه ، بیش تر از برقگیر هایSiC

در معرض خطر و آسیب دیدگی قرار می گیرند .

۵- برقگیر قوس طولانی (LFA) :

نصب برقگیر خط یبن فاز- دکل به صورت موازی با زنجیره مقره یا بجای مقره نیاز به هزینه سنگینی دارد .

لذا باید به دنبال راهی بود تا بتوان هزینه نصب برقگیرها را کاهش داد و جلوی خروجی خطوط بر اثر تخلیه اضافه ولتاژهای ناشی از تخلیه جوی بر خط را گرفت .

روش جدید برای حفاظت خطوط انتقال ، استفاده از یک سطح

طولانی جهت هدایت قوس الکتریکی ناشی از تخلیه است .

برقگیرهای قوس طولانی می توانند بین هادی و زمین یا به صورت سری با مقره قرار بگیرند .

ساختار این برقگیرها خیلی ساده بوده و در نتیجه نسبت به سایر برقگیرها ارزانتر هستند.

یکی دیگر از مزایای عمده این برقگیرها عدم جاری شدن جریان با فرکانس شبکه شبکه (PAF) پس از اتمام تخلیه جریان موج گذرا و بروز قوس بر روی مقره است.