مقدمه:

برای انتخاب و خرید یک استابلایزر مناسب ابتدا باید به کاربرد مصرف موتوری یا روشنایی (صنعتی یا خانگی) توجه کرد.

به عنوان مثال جهت دستگاه های خانگی مانند لباسشویی، یخچال فریزر، تلویزیون برای محافظت پیشنهاد میشود از استابلایزرهای حلقوی یا همان سروموتوری استفاده شود.

به این دلیل که این نوع استابلایزر با توجه به حساس بودن لوازم خانگی از دقت بسیار بالایی برخوردار می باشد که این امر موجب جلوگیری از صدمه زدن به دستگاه و کاهش هزینه می گردد .

 نکات مهم در خرید استابلایزر :

۱-هسته داخلی دستگاه و سیستم های حفاظتی درهنگام نوسان ولتاژ

۲-محدوده ولتاژ ورودی که یک دستگاه استابلایزر می تواند تحمل کند.

۳-تنطیم ولتاژ خروجی به صورت دلخواه

۴-صفحه نمایش که بتواند ولتاژ ورودی و خروجی و آمپر مصرف را نشان می دهد

۵-قابلیت حمل و جابجایی کردن در توان های بالا

۶-تنظیم درصد خطا دستگاه

۷-خدمات گارانتی پس از فروش استابلایزر

۸-راندمان و کارکرد دستگاه ۹۸%

مقدمه:

رله دیستانس یک رله حفاظتی است که زمان قطع آن تابع ، مقاومت طول سیم می‌باشد.

در اغلب اوقات باید زمان قطع رله تابع محل اتصال کوتاه نسبت به رله باشد و از این  جهت باید زمان قطع رله، تابع جهت یعنی از انرژی اتصال کوتاه نیز گردد .

لذا هر چه  محل اتصالی از رله دورتر باشد ، مقاومت ظاهری قطعه سیم بین محل اتصال تا رله  بزرگتر شده و در نتیجه مقاومت اهمی و غیر اهمی آن نیز بزرگتر می‌گردد.

عامل موثر در رله دیستانس:

۱-مقاومت ظاهری(امپدانس)

۲-هدایت ظاهری ( ادمیتانس)

۳-مقاومت اهمی (دزیستانس)

 ۴-هدایت اهمی ( کندوکتانس)

۵-مقاومت غیراهمی ( راکتانس)

۶-امپدانس اختلاط

۷-هدایت غیراهمی ( سوسپتانس ) باشد

برای حفاظت شبکه‌های با ولتاژ بالاتر از kg60 امروز فقط از رله دیستانس استفاده می‌شود در ضمن می‌توان به کمک رله دیستانس ترانسفورماتورها و ژنراتورها را نیز حفاظت نمود.

برای حفاظت ترانسفورماتور می‌توان از رله دیستانس جهت‌دار که جهت آن بطرف شین است و یا از رله دیستانس معمولی بدون عضو جهت‌یاب استفاده نمود.

رله دیستانس دارای این مزیت است که اولاً شبکه اتصال شده را در کوتاه ترین مدت ممکنه بطور سلکتیو مشخص و از شبکه جدا می‌کند

و ثانیاً اگر دستگاه ها به محل اتصال عمل نکرد، رله بلافاصله بعد آن عمل می‌کند و بطور خودکار شبکه شامل یک یا چند رله رزرو نیز می‌شود بدون اینکه حقیقتاً رله رزروی در شبکه نصب شده باشد.

رله دیستانس بهترین رله برای حفاظت شبکه‌های انتقال انرژی می‌باشد.  چون : فقط بوسیله چنین دستگاهی هر نوع اتصال در هر کجای شبکه در کمترین مدت قطع می‌شود و به همین جهت برای حفاظت شبکه‌های فشار قوی و فشار متوسط از رله دیستانس استفاده می‌شود.

برای حفاظت سیمهای کوتاه ، مثلاً در داخل نیروگاه و یا پست ترانسفورماتورها بعلت کوچک بودن امپدانس آن نمی‌توان از رله دیستانس استفاده کرد لذا در این گونه مواقع بیشتر از رله دیفرانسیل استفاده می‌شود.

رله دیفرانسیل براساس مقایسه جریانها کار می‌کند و بدین وسیله جریان در ابتدا و انتهای وسیله‌ای که باید حفاظت شود سنجیده شده و با هم مقایسه می‌شود.

حفاظت دیستانس چیست ؟

حفاظت دیستانس از جمله حفاظت های غیر واحد و از نوع بسیار سریع است که معمولا به عنوان حفاظت اصلی و پشتیبان در خطوط بلند بیشترین کاربرد دارد.

معمولا در رله های دیستانس به عنوان حفاظت اصلی تا ۸۰% خط روبروی خود را به عنوان رله ی اصلی پوشش می دهند. دراین حالت یعنی در صورتی که خطایی در فاصله ی ۸۰% خط اتفاق بیفتد, رله بدون هیچ گونه تاخیری عمل کرده و خط را قطع می کند,

زمان این عملکرد که به صورت لحظه ای می باشد که بستگی به تکنولوژی و توانمندی رله دارد.

رله دیستانس نامی عمومی برای رله‌های امپدانسی است که از ورودیهای ولتاژ و جریان استفاده کرده و یک سیگنال خروجی را تهیه می‌نمایند.

فرمان قطع زمانی صادر می‌شود که فاصله نقطه خطا از محل نصب رله کوچکتر از یک مقدار مشخص باشد.

رله دیستانس برای انجام صحیح وظیفه حفاظتی که به عهده دارد از اعضا زیادی  تشکیل شده است مهمترین آنها عبارتند از :

۱-عضو تحریک کننده

۲-عضو سنجشی رله دیستانس (عضو زمانی)

۳-عضو جهت یاب

۴-تعداد زیادی رله کمکی

در رله دیستانس معمولا از دو نوع محرک استفاده می شود :

۱- تحریک توسط جریان زیاد :

این راه انداز تشکیل شده از یک رله جریان زیاد که برای ۸/۰ تا ۲ برابر جریان نامی ترانسفور ماتور جریان قابل تنظیم است. بر حسب نوع شبکه می توان از ۲ یا ۳ رله جریان زیاد برای بکار انداختن رله دیستانس استفاده کرد.

۲-تحریک توسط امپدانس کم :

در صورتی که اتصال کوتاه در یک خط طولانی نقل انرژی و یا در شبکه غربالی اتفاق افتد و بار شبکه نیز کم باشد , این امکان نیز موجود دارد که حداقل جریان اتصال کوتاه از ماکزیمم جریان عادی شبکه بزرگتر نشود . در اینگونه مواقع باید از تحریک کننده امپدانس کم که مثل یک عضو امپدانسی عمل می کند استفاده کرد.

 انتخاب زمان جهش و زمان انتخاب جهش رله :

دررله دیستانس زمان جهش بستگی به زمان قطع کلیدها و خطاها پراکندگی های زمانی که در فرمان رله وجود دارد بستگی دارد. مثلا به علت اینکه زمان قطع کلیدهای قدرت فشار خیلی زیاد و خیلی کم در حدود ۴۰ تا ۶۰ میلی ثانیه و رد تاخیر زمان فرمان رله نیز در حدود ۵۰ میلی ثانیه می باشد ؛  :  می توان زمان جهش رله دیستانس را در شبکه فشارخیلی زیاد کوچک و در حدود ۴و۰ ثانیه انتخاب کرد .

اگر قرار باشد که اتصالی به روش متمایز کردن بر طرف شود باید مقادیر مرزی جریان در هر نقطه رله گذاری مشخص شود که معمولا اطلاعات مورد نیاز چنین اند:

۱٫ماکزیمم جریان اتصال کوتاه برای یک اتصالی در یک نقطه رله گذاری

۲٫ماکزیمم جریان اتصال کوتاه برای یک نقطه اتصالی در نقطه رله گذاری

۳٫ماکزیمم جریان مربوط به اتصالی در نقطه رله گذاری

روند بررسی های اتصالی سیستم برای کاربرد وسایل حفاظت:

الف: از نمودار سیستم اطلاعات موجود حدود تولید پایدار و شرایط عملکردی ممکن برای سیستم ارزیابی شود.

ب: با این فرض که اتصالی ها به نوبت در هر یک از نقاط رله گذاری رخ دهد ماکزیمم و حد اکثر جریانهای اتصال کوتاه که به محل اتصالی وارد می شود برای هر نوع اتصالی محاسبه شود.

ج: با محاسبه توزیع جریان برای اتصالی های در نقاط مختلف سیستم ماکزیمم جریانهای مربوط به اتصالی در نقطه رله گذاری برای هر نوع اتصالی تعیین شود.

د: این مرحله ایده کم و معینی درباره نوع حفاظتی که باید به کار رود شکل می گیرد. محاسبات بیشتری برای تعیین تغییر ولتاژ در نقطه رله گذاری با حد پایداری سیستم بر اثر اتصالی در آن انجام می شود تا رده حفاظت لازم همچون تندکار یا کندکار حفاظت واحد یا غیرواحد و تعیین شود.

حفاظت فاصله (دیستانس)  :

از آنجائی که امپدانس خط انتقال با خطوط متناسب است استفاده از رله ای که بتواند امپدانس خط را تا نقطه ای معین اندازه بگیرد مناسب است این رله که به رله فاصله معروف است طوری طراحی می شود ، که فقط برای اتصالی های واضح در بین محل رله مذبور و نقطه انتخاب شده عمل کند.

عملکرد رله بر حسب دقت بر دو زمان عملکرد رله تعریف می شود دقت برد رله به نسبت کمیتهای ورودی که باقی می مانند بستگی دارد.

دو تعریف استاندارد وجود دارد که نیازهای عمکرد رله های فاصله را در بر می گیرد:

۱- نسبت امپدانس سیستم: نسبت امپدانس منبع به تنظیم رله که در همان سطح امپدانس اولیه یا ثانویه بیان می شود.

۲- نسبت امپدانس مشخصه: مقدار ماکزیمم نسبت امپدانس سیستم تا آن مقداری که رله در دقت تعیین شده عمل می کند.

طرحهای فاصله ای که برای حفاظت خطوط فشار قوی به کار می رود عبارتند از:

الف – حفاظت فاصله ساده

ب – حفاظت فاصله ساده با گسترش منطقه ۱

ج- حفاظت فاصله با تناسب منطقه ۲

د – حفاظت فاصله با مقایسه جهت دار

برای مطلوب عمل کردن رله راه اندازهای اضافه جریان باید سه شرط برقرار باشد:

۱-تنظیم جریان راه اندازهای اضافه جریان نباید از ۲ برابر حداکثر جریان بار کامل خط حفاظت شده کمتر باشد.

۲- حداقل جریان اتصال کوتاه در سیستم قدرت نباید از ۵/۱ برابر تنظیم راه اندازهای اضافه جریان کمتر باشد.

۳-حداکثر جریان فاز سالم برای اتصالی تکفاز به زمین نباید سبب عملکرد راه اندازهای اضافه جریان مربوط به فازهای سالم شود.

دو اصل برای رله های فاصله اهمیت زیادی دارد:

۱- امپدانس خط ۲- حداقل جریان اتصال کوتاه برای اتصالی واقع در برد منطقه

در موقع به کار بردن رله دیستانس به عنوان یک رله حفاظتی در خط اول مرتبه پلان شبکه نقش مهمی ایفا می کند که خود پلان و نقشه شبکه باید دارای خصوصیاتی باشند :

الف ) فرکانس و ولتاژ نامی شبکه و نوع اتصال نقطه صفر ستاره شبکه .

ب) طول سیم و نوع سیم شبکه ، جنس سیم هادی

ج) تعداد نقاط محل تغذیه و همچنین محل کوپلاژ و اتصال شبکه به شبکه دیگر که دارای ولتاژ مساوی و یا نا مساوی می باشد

د) محل مصرف کنند های مهم و حساس و زمان قطع رله هایی  که از طرف این مصرف کننده ها مورد نیاز است .

ه) قدرت اتصال کوتاه شبکه در نقاط مختلف شبکه .

منبع:powerelectric2010.blogfa.com