مقدمه:
رعد و برق پدیده ای است طبیعی که احتمال وقوع آن نیز امری تصادفی می باشد.
رعد و برق یک قانون کلاسیک تبعیت نکرده بلکه یک واقعه احتمالی است.
عوامل موثر در بروز رعد و برق دریک منطقه عبارتنداز:
موقعیت محل مانند ارتفاع ازسطح دریا،کوهستانی بودن یا واقع شدن در دشت ،
نوع آب و هوا از قبیل استوایی، مدیترانه ای، قطبی ،کویری و…
وضعیت وزش باد ،
رطوبت محل ،
موقعیت محل درمسیر جریانات جوی و…
در سازه های با اهمیت بالا که خطرآسیب پذیری آنها در برابرآتش سوزی و انفجار و به دنبال آن خطرات جانی و مالی بحث حفاظت این نوع مکانها را در برابر صاعقه مطرح گردیده است.
با اطلاعات مربوط به عملکرد رعد و برق در هر منطقه جغرافیایی و بررسی شرایط حاکم بر پروژه میتوان، بهترین روش حفاظت دربرابر رعد و برق را مطابق با استانداردهای روز دنیا به دست آورد.
رعد و برقگیر الکترونیکی:
ویژگیهای جالب و منحصر به فرد دستگاههای رعد و برقگیر فعال (ESE) که با نام های رعد و برقگیر الکترونیکی یا صاعقه گیر الکترونیکی نیز شناخته می شوند منجر به کاربری گسترده ی این دستگاهها در سیستم های حفاظت در مقابل رعد و برق گردیده است،
به شکلی که رعد و برقگیر الکترونیکی جایگاه ویژه ای را در این صنعت به خود اختصاص داده است.
کاربرد روزافزون این دستگاه ها منجر به تدوین استاندارد حفاظت در مقابل رعد و برق بوسیله صاعقه گیرهای فعال (رعد و برقگیرهای الکترونیکی) یا همان NF C 17-102 گردیده است.
این استاندارد که نسخه اول آن در سال ۱۹۹۵ منتشر گردیده و در اواخر سال ۲۰۱۱ بروز رسانی شده است.
مرجع اصلی طراحان این سیستم ها می باشد که البته ویرایش اخیر آن کامل تر و شامل نکات ظریف تر می باشد.
نکته جالب توجه در خصوص ویرایش اخیر این استاندارد آنست که در بسیاری از بخش ها، به ویژه مشخصات اجزای سیستم، به اطلاعات و جداول IEC استناد نموده است.
و حتی آنها را با ذکر مرجع، به صفحات خود افزوده است.
که به نوبه خود، نشان از حرکت به سوی یکسان سازی و جامعیت این استاندارد ها دارد.
نکات ایمنی هنگام رعد و برق:
فعالیتهای بیرون خانه را متوقف کنید.
در زمان وقوع رعد و برق از منزل خارج نشوید.
در صورتی که در اتومبیل هستید، در محل مطمئن توقف کنید، موتور را خاموش کنید و آنتن ماشین را پایین بکشید.
داخل ساختمان یا خودروی سقفدار بمانید.
بدنه فولادی یک خودروی سقفدار به شرطی که فلز آن را لمس نکنید از شما به خوبی محافظت میکند.
از درختان تپهها، تیرکها، سیم برق هوایی، لولههای فلزی و آب دور شوید.
هنگام صاعقه میتوانید، به داخل ساختمان یا ایستگاه ترن زیرزمینی و مترو بروید.
از رفتن به حمام و دوش گرفتن بپرهیزید چون ممکن است لوازم حمام باعث انتقال جریان الکتریسته شوند.
تنها در مواقع اورژانسی آن هم در صورت امکان از تلفن بیسیم استفاده کنید.
دو شاخه تمام وسایل برقی مثل رایانه را از برق خارج کنید.
از قرار گرفتن در آلونک یا ساختمانهای تک و منفرد در فضای باز خودداری کنید.
از نزدیک شدن به هر وسیله فلزی مثل تراکتور، تجهیزات کشاورزی، موتورسیکلت و دوچرخه پرهیز کنید.
اگر در محوطه جنگل هستید، سرپناهی در کنار درختان کوتاه و تنومند بیابید و هرگز زیر درختان بلند نروید.
اگر در فضای باز هستید، در صورت امکان به حالت خمیده و در درههای تنگ و عمیق پناه بگیرید، مراقب سیلهای ناگهانی باشید.
به یاد داشته باشید که چنانچه در هنگام رعد و برق موهایتان سیخ شد، نشانه نزدیکی برخورد جریان رعد و برق است.
به صورت چمباتمه روی زمین بنشینید، دستها را روی گوشها و سر را بین زانوها قرار دهید،