ارتینگ آسانسور و بالابر و پله برقی:

مقدمه:

صنعت آسانسور وپله برقی تلفیقی از برق قدرت، الکترونیک، سخت افزار و نرم افزار، مکانیک و ساختمان است.

صنعتی که یک نویز کوچک الکتریکی می­تواند عملکرد آن را به خطر بی اندازد.

و از طرفی دیگر همان لحظه بخش دیگر آن مهم نباشد.

صنعتی که در آن از برق سه فاز با قدرت بالا و به منظور به حرکت در آوردن موتور الکتریکی اصل استفاده می­نماید.

و در همان لحظه تابلو فرمان و میکرو کنترل ها در حال استفاده از برق DC با ولتاژ در حد ۱۲ و ۲۴ ولت هستند.

ضرورت ایجاد شبکه ارت اسانسور:

 اکثر مصرف کنندگان الکتریکی دارای بدنه فلزی می باشند.

از آنجاکه فلزات هادی جریان برق هستند لذا همواره خطر برق دار شدن آنها وجود دارد.

برای حل این مسئله و جلوگیری از مشکلات احتمالی از سیستم ارتینگ در ساختمان استفاده می شود.

که به شرح آن خواهیم پرداخت:

۱. دراغلب آیین نامه ها و مقررات به شدت توصیه شده که:

تاسیسات سیم کشی برق رسانی را از تلفن و وسایل مخابراتی دیگر و همچنین:

لوله های گاز و آب و … دور نگهدارند.

در مواردی که این امر ممکن نباشد، لازم است که بدنه فلزی لوله های برق با دیگر لوله ها متصل شوند و در نهایت به چاه ارت متصل گردد.

در صورتیکه این کار به خوبی انجام نگیرد، در صورت اتصال فاز به لوله برق، اختلاف پتانسیلی بین لوله های برق و دیگر لوله ها نظیر آب و گاز و … به وجود می آید.

که ممکن است سبب برق گرفتگی و یا برق دار شدن، جرقه و آتش سوزی شود.

لذا چنانچه کلیه قسمتهای فلزی به یکدیگر وصل شوند و در نهایت با چاه ارت ارتباط پیدا کنند، این عمل از برق دار شدن با ولتاژهای خطرناک جلوگیری می نمایند.

و شرایط را به حد بالای ایمنی نزدیک تر می کند.

۲-سیستم ارت، سیستم حفاظتی ساده و ارزانی است که در صورت برق دار شدن بدنه مصرف کننده ها و تجهیزات برقی ما را از خطر برق گرفتگی مصون می دارد.

این روش برق بدنه را از طریق یک سیم ( سیم ارت ) به زمین منتقل می نماید و لذا شخص دچار برق گرفتگی نخواهد شد.

همانطور که میدانیم جریان برق همیشه از مسیری بسته می شود که کمترین مقاومت را دارا باشد.

در شکل ساده زیر همانطور که مشهود است بدن انسان به عنوان یک هادی و سیم ارت به عنوان هادی دیگر، با یکدیگر اتصال موازی را تشکیل می دهند.

بدین وسیله تمامی جریان از سیم بدون مقاومت عبور کرده و به انسان آسیبی نمی رسانند.

 ۳-   همانگونه که در بالا ذکر شد، اجسام هادی باید به وسیله یک سیم هادی همبندی شوند.

همبندی یعنی هم پتانسیل کردن دو یا چند جسم هادی به وسیله اتصال آنها به یکدیگر با استفاده از یک سیم هادی.

اجسامی که همبندی می شوند ( یا به یکدیگر اتصال داده می شوند ) هیچ اختلاف پتانسیلی با یکدیگر ندارند.

از همین رو بین اجسامی که هم پتانسیل هستند، جرقه ساکن ایجاد نمی شود.

اتصال زمین یا ارت کردن یعنی اتصال یک جسم رسانا به وسیله یک هادی به زمین.

همبندی و اتصال زمین معمولا در اجسامی که دارای هادی های خوبی هستند، بسیار موثر است.

لازم به ذکر است که هادی همبندی و سیم اتصال زمین موثر و مفید باید دارای استحکام، مقاومت خوردگی و قابلیت ارتجاعی برابر باشند.

همچنین برای اتصال زمین می توان از سیم لخت  یا روپوش دار ( کابل ) استفاده کرد.

اما باید به صورت مستمر بازدید شود تا از اتصال کامل آن اطمینان حاصل گردد.

۴-   یکی از موضوعات بسیار مهم در شبکه ارت موضوع ” چاه ارت ” می باشد.

برای این چاه عمق متصور می باشد، ولی بهترین چاه آنست که به قسمت نمناک و مرطوب زمین رسیده باشد.

زیرا چنین خاکی دارای مقاومت الکتریکی کمی می باشد.

حال الکترود ( میل یا … ) را در داخل چاه قرار داده و با یک سیم مسی قطور با مقاومت الکتریکی کم به بیرون چاه هدایت می شود.

اطراف میل یا … را زغال و نمک ریخته و خود چاه را با ماسه پر می کنند. ب

هتر است سیم رابط چاه و الکترود با شین زمین از سیم مسی بافته شده باشد.

آنچه که مسلم است شکل هندسی چاه نقشی در کارایی آن ندارد.

برای اینکه مقاومت زمین بیش از پیش کم شود می توان از پودر کربن و براده فلزاتی که زنگ نمی زنند ( مثل آلومینیوم، مس و … ) استفاده کرد.

انتخاب میل ( عامل ) بستگی به جنس زمین دارد.

هر چه زمین مرطوب تر باشد طول عامل کمتر خواهد بود.

ارتینگ در این صنعت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و نقش تعیین کننده ای را برعهده دارد.

ارتینگ آسانسور و بالابر و پله برقی:

ارتینگ آسانسور باید بتواند اختلاف و ولتاژ پایینی بین نول و ارت ایجاد نماید.

تا اهداف کلی زیر برآورده سازد:

تامین ارت مناسب و بسیار مطلوب به منظور کارکرد صحیح

عدم ایجاد اختلال در عملکرد تابلو فرمان

جلوگیری از آسیب بسیار حساس به قطعات

جلوگیری از برق گرفتگی

 یکی از مهم ترین خصوصیات ارت اسانسور و پله برقی، علاوه بر تامین ارت مناسب می­تواند موارد زیر را برآورده سازد:

امکان سفارش سازی براساس خصوصیات تابلو فرمان

حفاظت شده بر روی خطوط سه گانه و فیلتر نویزها و شوک های در ورودی

فلیتر نویزهای موجود در بدنه ساختمان و صادر شده از واحدها و تجهیزات دیگر در ساختمان ها

حفاظت مصرف کننده در زمان قطع نول شبکه و خارج نمودن تابلو فرمان از مدار بصورت سوییچینگ و با سرعت بسیار بالا

جلوگیری از تاثیرات صاعقه بر تابلو فرمان و موتور آسانسور

تمامی موارد فوق باعث افزایش عمر قطعات گران قیمت در آسانسور شده و هزینه های گارانتی و نگه داری را  در این صنعت را کاهش می­دهد.

ارتینگ آسانسور و بالابر و پله برقی

مقدمه:

خط گرم عبارت است از خط انتقالی که برق در آن جریان دارد و کار برروی خطوط برقدار با توجه به سطح ولتاژ به تجهیزات عایق مناسب و روش های عملیاتی که درادامه به آن می پردازیم نیاز دارد.

تعمیرات خط گرم برای نخستین بار در سال ۱۹۱۳ در ایالت اوهایو آمریکا صورت گرفت.

در آن زمان ابزارهائی بسیار ساده و ابتدایی مثل چوبهای بلند (STICK)  محدود به شبکه‌ها تا سطح ۱۱ کیلوولت بود و برای ولتاژهای بالاتر چوبهای استیک جوابگو نبودند.

بزرگترین شرکت فعال در سال های ۱۹۱۳ تا ۱۹۲۰، شرکت TIPS TOOLS بود که انجام عملیات را تا سطح ۳۳ کیلوولت امکان پذیر ساخت.

O.G.Andrerson و M.R.Parkin دو تن از مهندسان شرکت CHANCE بودند که روشی را برای تعویض مقره‌های آسیب دیده در خط ۲۸۷ کیلوولتی نیز به صورت گرم ابداع نمودند.

در سال ۱۹۷۰، IEEE پیشنهاد تهیه استانداردها و دستورالعمل های کار با خط گرم را مطرح کرد.

و در سال ۱۹۸۶ اولین دستورالعمل تدوین شده در این زمینه منتشر شد.

از سال ۱۳۷۶ تعمیرات خط گرم با گروه های خط گرم در تهران، خراسان، اصفهان، خوزستان و فارس تشکیل شد.

صاعقه گیر آذرخش(ساخت ایران)

چرا از عملیات خط گرم استفاده می کنیم:

امروزه عدم خاموشی یکی از مهم ترین مواردی است که مورد توجه شرکت های برق رسانی قرارگرفته است.

به دلیل اینکه بسیاری از مصرف کنندگان قادر به تحمل خسارات ناشی از قطع برق نمی باشند.

در روش های خط گرم بدون اعمال خاموشی، عملیات تعمیر بر روی خط گرم صورت می پذیرد.

از فعالیت گروه های اجرایی عملیات خط گرم می توان:

نصب کلیدهای حفاظتی و غیر حفاظتی،

اصلاح و تعمیر جمپرهای شبکه فشار متوسط هوایی،

نصب و جمع آوری آنتن کلیدهای اتوماسیون در شبکه فشار متوسط،

اصلاح و آچار کشی یراق آلات در شبکه فشار متوسط،

تعویض انواع مقره و کراس آرم در شبکه فشارمتوسط سرویس و نگهداری و… را نام برد.

در عملیات خط گرم علاوه بر ایمنی فردی لازم است ایمنی گروهی، قبل از انجام کار، حین انجام کار، نگهداری تجهیزات، کاور گذاری، شاخه زنی و.. را رعایت نمود.

به طور کلی عملیات خط گرم به دو روش فرمان از دور و فرمان از نزدیک انجام می شود.که به طور خلاصه این دور روش را بررسی می کنیم:

فرمان از دور:

در این روش سیمبان از یک فاصله مجاز و مشخص به خط نزدیک تر نمی شود.

برای انجام عملیات سیمبان با استفاده از تجهیزات خط گرم سیم برق دار را دور کرده و تعمیرات لازم مانند تعمیر یا تعویض مقره و… رو انجام می دهد و سپس سیم مهارشده را به جای قبلی خود باز می گرداند.

در این روش افراد مجرب و آموزش دیده که شناخت کاملی از تجهیزات و کاربرد آنها دارند با استفاده از تجهیزاتی هم چون عایق های پوششی یا کاورها مانند کاور کراس آرم، کاور تیر، کاور سیم و… و بدون لمس شبکه ، توسط اهرم های عایق یا استیک ها بدون ایجاد خاموشی و از راه دور نسبت به هر گونه عملیات بر روی شبکه های برقدار اقدام می نمایند.

پوشش های عایقی معمولاً بر روی پایه ، مقره ، سیم ، کراس آرم و یا هر محل دیگری قرار می گیرند تا از قرار گرفتن احتمالی انسان ، تجهیزات و هادی ها بین دو فاز و یا فاز و زمین جلوگیری نمایند.

جهت نصب بعضی از کاورهـا از دسته مخصوص مـوجـود بــر روی آن استفاده می شود و بقیه نیز با استفاده از گریپال کلمپ و یا شاخک گردان بر روی محل مورد نظر گذاشته می شوند.

باید در نظر داشت که گیره ها یا طناب آن بسته شود تا محکم نگهداشته شده و از خطر سقوط آن جلوگیری شود.

لازم به ذکر است در روش فرمان از راه نزدیک کاورها توسط دست نصب می شوند.

از ابزارهایی که در این روش مورد استفاده سیمبان ها قرار می گیرد می توان به سیم گیرها، نردبان عایق،بوم یا بالابر عایق، پرچ، بازوهای کمکی، کاورها، تفنگی، سکوی عایق و… اشاره کرد.

لازم به ذکر است این عملیات نسبت به فرمان از نزدیک به دلیل اینکه سیمبان به صورت مستقیم با خط در ارتباط نخواهد بود ایمنی بیشتری را به خود اختصاص داده است.

فرمان از نزدیک:

در این روش سیمبان به صورت مستقیم با خط برقدار در ارتباط است بنابراین عایق نمودن بدن سیمبان نسبت به خط بسیار حائز اهمیت می باشد.

این کار با استفاده از تجهیزاتی هم چون دستکش، شانه بند، انواع کاور ها، پتوی عایق، بوم عایق، چهارپایه عایق یا نردبان عایق و … صورت می پذیرد.

باید توجه داشت سیمبان باید مراقبت نماید تا بین دوفاز و یا بین فاز و قسمت‌های بی برق قرار نگیرد که این کار نیز با قرار دادن کاورهای عایق امکان پذیر می باشد.

در روش مستقیم یا فرمان از راه نزدیک سیمبان ضمن هم پتانسیل شدن با خط می تواند مستقیماً با یک فاز تماس حاصل نماید ، به شرط اینکه خود را نسبت به زمین و یا فازهای جانبی ایزوله نماید.

هم چنین سیمبان با استقرار بر روی وسیله ای که از نظر عایقی دارای مقاومتی بسیار بالا است اقدام به انجام عملیات می نماید که در نتیجه جریان به مسیر خود ادامه داده و امکان عبور جریان از بدن سیمبان بوجود نمی آید.

برای ولتاژ در سطوح بالا این هم پتانسیل سازی شبکه از طریق لباس مخصوص برای سیمبان که از جنس الیاف نقره می باشد انجام می شود.

و جریان از روی لباس عبور خواهد کرد و خطری بدن سیمبان را تهدید نخواهد کرد.

صاعقه گیر آذرخش(ساخت ایران)

نکاتی که در حین عملیات خط گرم باید به آن توجه نمود:

*پس از اتمام کار به هیچ عنوان نباید قبل از تخلیه، بدن سیمبان را شخص دیگری لمس کند.

*در عملیات هم پتانسیل سازی به دلیل وجود میدان الکتریکی شدید که در اطراف بدن سیمبان وجود دارد، علاوه بر ایجاد کرونا بر تنفس سلولهای سیمبان تائیر منفی گذاشته و لذا مدت زمانی که می توان از این روش استفاده کرد دارای محدودیت می باشد.

*مقدار نشتی نردبان پس از تماس انتهای آن با شبکه برق‌دار نباید بیشتر از ۲۵ میلی آمپر باشد.

*در محیطی که پیمانکار خط سرد درحال انجام عملیات می باشد نباید عملیات خط گرم انجام شود.

*استفاده از تجهیزات ایمنی فردی مانند:

لباس کار،

کفش ایمنی،

دستکش عایق،

کلاه ایمنی،

آستین عایق،

کمربند ایمنی و… هنگام کار با خط گرم الزامی است.

*سیمبان هنگار انجام عملیات خط گرم نباید اشیاء فلزی و تلفن همراه بهمراه داشته باشد.

*هنگام استفاده از پوشش های عایقی باید با احتیاط عمل نمود تا به کاورهای عایق آسیبی وارد نشد یا باعث ترک خوردگی آن ها نشود.

*کاور ها و پوشش های عایقی باید سالم، خشک و تمیز باشند و سیمبان باید سالم بودن کاور را از نظر ترک خوردگی، سوراخ بودن یا هرگونه آسیب دیدگی احتمالی بررسی کند.

پس در هر دوروش فرمان از دور و نزدیک، عایق‌های استفاده شده همانند مقاومت بزرگی مانع از عبور جریان از بدن سیمبان می‌شوند.

ولی اگر سیمبان فاصله مجاز را حفظ نکند امکان عبور جریان از بدن سیمبان بوجود می‌‌آید که بسیار خطرناک است.

صاعقه گیر آذرخش(ساخت ایران)

معایب خط گرم:

*اجزای این عملیات نیازمند افراد آموزش دیده می باشد.

*با توجه به اینکه شبکه برقدار می باشد خطر و هزینه بیشتری نسبت به عملیات خط سرد دارد.

*به دلیل اثرات منفی میدان الکتریکی بر بدن سیمبان مدت زمان این عملیات محدود می باشد.

صاعقه گیر آذرخش(ساخت ایران)

مزایای خط گرم:

*رضایت اجتماعی،اقتصادی و سیاسی

*کاهش تلفات انرژی

*کاهش خاموشی

*پیشگیری از حادثه به دلیل رفع معایب شبکه

*داشتن برق مستمر

*داشتن کارایی بالا

* کاهش ترافیک بی سیم وکاهش تعداد کلیدزنی ها و درنتیجه جلوگیری از استهلاک سریع سکسیونرها و دژنکتورها و هم چنین جلوگیری ازوارد آمدن ضربه به ترانس های توزیع ومصرف کنندگان می گردد.

منبع:ایکهربا و برقنیوز