استفاده بهینه از منابع انرژی از جمله سر فصلهای مهم در تحقیقات محسوب می‌گردد. پس از بحران انرژی در سال ۱۹۷۳ فعالیتهای پژوهشی دامنه داری در زمینه کاهش مصرف انرژی در شاخه‌های مختلف مصرف کننده شروع گردید. به گونه‌ای که بحران انرژی در سال مذکور نقطه عطفی در روند بهینه سازی مصرف انرژی در تمامی زمینه‌های مرتبط با انرژی به شمار می‌رود.

صنعت لوازم خانگی نیز از این امر مستثنی نبوده و طی سه دهه اخیر تحولات قابل توجهی را در مصرف برق شاهد بوده است. لوازم خانگی به دلیل گستردگی موارد مصرف آن سهم قابل توجهی از مصرف برق بخش خانگی را شامل می‌گردد. به گونه‌ای که مصرف سرانه برق و بهره‌مندی خانوار از لوازم خانگی به عنوان شاخصهایی برای تعین سطح رفاه عمومی در کشورهای مختلف مطرح گردیده است. در میان لوازم خانگی ، یخچال – فریزرهای خانگی ، کولرهای آبی ، کولرهای گازی و ماشینهای لباسشویی از جمله پرمصرفترین لوازم به شمار می‌روند. در این مقاله به روشهای بهینه سازی در سیستم سرمایشی یا کولرها پرداخته شده است.

۱ – ظرفیت برودتی کولرها باید متناسب با فضای مورد استفاده و شرایط آب و هوایی محل (از لحاظ دما و رطوبت) انتخاب شود. کولرهای بزرگتر ازحد نیاز تنها باعث مصرف بی مورد انرژی الکتریکی می شوند. نوع کولرها را متناسب با مناطق آب و هوایی انتخاب کنید. از کولرهای گازی برای مناطق گرم و مرطوب و از کولرهای آبی برای مناطق معتدل استفاده کنید.

۲ – کولر های گازی بسته به نوع آب وهوا به ۳ کلاس منطقه ای گرمسیری, معتدله و سردسیر تقسیم می شوند. موقع خرید متناسب با آب و هوای محل زندگی خود کولر را انتخاب کنید.

۳- کلید بادزن (فن) در کولرهای گازی به شما امکان می دهد هنگام شب از دستگاه فقط برای تهویه استفاده کنید و هزینه برق دستگاه را به میزان زیادی کاهش می دهد.

۴- چنانچه امکان پذیر باشد باید از سیستم سرمایش موضعی استفاده گردد. به این معنی که تنها به اتاقهایی که مورد استفاده قرار می گیرد هوای سرد را منتقل کنیم. به این منظور می توان دریچه های ورودی هوا به سایر اتاقها را مسدود کرد. سرمایش موضعی در مورد فضاهای بزرگتر به ویژه سالنهای کار مانند سالن مونتاژ به معنی سرمایش محدوده کار کارگر می باشد؛ به این ترتیب نیازی به سرمایش کل فضا نخواهد بود.

۵- کولرهای گازی از جمله پرمصرف ترین وسایل خانگی هستند بنابراین در صورتی که ضرورتی به استفاده از این نوع کولرها وجود ندارد از استفاده از آنها خودداری کنید. در صورت ضرورت استفاده از این نوع کولرها که هزینه سنگینی را نیز در بردارند؛ باید سعی شود تا از استفاده در ساعت پیک مصرف برق ( از نیم ساعت قبل از اذان مغرب تا ۵/۲ ساعت بعد از آن) که مصرف انرژی الکتریکی در شبکه برق کشور به حداکثر می رسد؛ خودداری کرد.

۶- هنگام خرید وسایل سرمایشی دستگاهی را انتخاب کنید که دارای علامت استاندارد و بر چسب انرژی با بالاترین درجه کارایی و بازدهی باشد.

۷- کولرهای گازی معمولاًً دارای درجه تنظیم دما (ترموستات) هستند. تنظیم دما بر روی دمای مناسب فصل گرما که بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد است باعث می شود تا هنگام رسیدن دمای اتاق به درجه دمای تنظیم شده؛ کولر به طور خودکار خاموش شود و بنابراین انرژی کمتری مصرف کند. در مورد کولرهای آبی نیز نصب یک ترموستات ساده در اتاقها می تواند مقدار زیادی از مصرف انرژی را کاهش دهد.

۸- برای جلوگیری از خروج سرما اطراف پنجره ها و درها را با نوارهای درزگیری عایق بندی کنید. استفاده از تهویه طبیعی بخصوص در شب و درز بندی منازل در طول روزهای گرم بسیار موثر خواهد بود.

۹- بهترین درجه حرارت منزل در تابستان بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد است . از سردکردن بیش از حد محل سکونت خود خودداری کنید.

۱۰- نصب کندانسورهای کولر گازی در سایه باعث جلوگیری از اتلاف میزان قابل توجهی از انرژی مصرفی کولر گازی خواهد شد.

۱۱- در صورت امکان کولر گازی خود را در مسیر باد نصب کنید. زیرا این کار بعلت تبادل بهتر حرارت در کندانسورکولر باعث افزایش بازدهی آن و کاهش مصرف انرژی می شود.

۱۲- هنگامی که درجه حرارت بیرون ساختمان از دمای داخل کمتر است. با بازکردن پنجره ها به تهویه طبیعی ساختمان کمک کنید.

۱۳- در روزهای خیلی گرم, با بستن در و پنجره و کشیدن پرده ها از ورود انرژی گرمایی بیشتر به داخل ساختمان جلوگیری کنید.

۱۴- سیستمهای سرمایش خود را به طور منظم تمیز کرده و به ویژه گرد و خاک روی کویل ها و فن ها را پاک کنید.

۱۵- اتاقهای نشیمن و خواب را کمتر از ۲۴ تا ۲۶ درجه سانتیگراد سرد نکنید.

۱۶- هنگام ترک ساختمان در طول روز، سیستم سرمایش را خاموش کنید.

۱۷- پوشیدن لباس‌های سبک و روشن، امکان گردش هوا بر روی پوست بدن را فراهم کرده و در نتیجه، احساس خنکی ناشی از تعرق، نیاز به سرمایش بیشتر را کاهش می‌دهد.

۱۸- استفاده از روشنایی متناسب با مورد نیاز در طول شب‌های گرم سال، باعث کاهش بارهای گرمایی داخل ساختمان می‌شود و در نتیجه ضرورت استفاده از سیستم های سرمایشی ساختمان ومصرف برق را کاهش می دهد.

۱۹- در تابستان معمولاً سه منبع عمده گرمای ناخواسته در منزل شما وجود دارد، گرمای هوای خارج که از طریق سقف و دیوار هدایت می‌شود، گرمایی که از لامپ‌ها و لوازم خانگی انتشار می‌یابد و نور خورشید که از راه پنجره‌ها به داخل می‌تابد. بنابراین مسئول انرژی منزل خود باشید و با ارزیابی هر یک از موارد فوق تدابیری بیندیشید، مثلاً با افزایش عایق پشت بام و دیوارها حرارت عبور نخواهد کرد. پنجره‌ها را با استفاده از سایبان، پرده کرکره و یا پارچه‌ محافظت نمایید. نصب پرده با رنگ روشن یا سایبان روشن نور خورشید را به سمت بیرون منعکس می‌نماید.

۲۰- هنگام ترک ساختمان در طول روز در صورت روشن گذاشتن کولر‌، درجه ترموستات را ۵ تا ۱۰ درجه کمتر کنید؛ کاشتن درختچه‌های پیچک در مجاورت ساختمان‌ها علاوه بر زیبایی، عایق سرما و گرما می‌باشند.

۲۱- مسیرهای عبور هوای سیستم سرمایش را در کانال‌ها و دریچه‌های ورودی و خروجی به طور مرتب تمیز کرده و از عدم وجود موانع در این مسیرها اطمینان حاصل نمایید.