مقدمه:

ترانسفورماتورها برای ایجاد فاصله عایقی مناسب از محل اتصال کابل یا شینه نسبت به سطح در پوش و اتصال به منبع تغذیه و مصرف کننده ،مجهز به بوشینگهای فشار ضعیف و قوی می باشند.

به عبارت خودمانی منظور از بوشینگ های ترانس همان مقره های ثابتی هستند که جریان ورودی و خروجی را به سر انها اعمال می کنیم.

در واقع در داخل این مقره ها یک هادی قرار دارد که هدایت جریان را به سیم پیچ های ترانس بر عهده دارد ولی این جریانها باید از سطح فلزی ترانس دور نگه داشته شوند.

این عمل را بوشینگها انجام میدهند.

به دلیل ولتاژ بالاتر بوشینگ های سمت فشار قوی بزرگتر از بوشینگ های فشار ضعیف می باشند.

بوشینگ­ ها یکی از تجهیزات پست و یا جزئی از ساختمان تجهیزات پست نظیر:

ترانسفورماتورها و رآکتورها،

کلیدهای فشارقوی،

ترانسفورماتورهای جریان ولتاژ می­ باشند که قابلیت عبور یک یا چند هادی از میان یک دیواره یا محفظه که نسبت به هادی، عایق باشد را فراهم می­ آورند.

انواع بوشینگ­ ها:

بوشینگ­ ها علاوه بر تقسیم­ بندی بر اساس مشخصات الکتریکی، بنا به نوع کاربری، نوع عایق داخلی و نوع عایق خارجی در انواع مختلفی به صورت ذیل کلاسه­ بندی می­ شوند.

شستشوی بوشینگ ترانس

شستشوی بوشینگ ترانس از موارد نگهداری آنها است و از اهمیت بالایی برخوردار است.

و با استفاده از:

سیلیس ، واترجت هات لاین و سایر تجهیزات ویژه در بازه های زمانی مشخص و در صورت بروز آلودگی، برای حفظ بیشترین کارایی انجام می شود.

قیمت صاعقه گیر آذرخش با شعاع پوشش حداکثری ۱۲۰ متر مناسب نصب بر روی دکل های مخابراتی

با توجه به استاندارد EN 50310 در خصوص ارتینگ و همبندی سایتهای IT می بایستی شبکه بندی ای ((SRG) Signal Reference Grid) با حداقل سطح مقطع ۱۰ میلی متر مربع در نظر گرفته شود.

و در حد امکان می بایستی از چند نقطه به شبکه زمین متصل گردد.

ضمناً حداکثر فاصله سلولهای شبکه بندی ارت ۲ متر می باشد.

در صورتی که از تایل های ۶۰ سانتی متر در ۶۰ سانتی متر استفاده شده باشد پیشنهاد میگردد که شبکه ارت کف سایت نیز ۶۰ سانتی متر در ۶۰ سانتی متر اجرا گردد.

در استاندارد BS EN 50310-2010 بخش ۷٫۲ صراحتا قید شده است که حداکثر ابعاد فریم شبکه زمین اجبارا باید کمتر از ۲ متر در تمامی جهت های افقی باشد.

در عین حال توصیه گردیده که این مقدار بهتر است به کمتر از ۱٫۵ متر کاهش یابد.

لذا این استاندارد اجبار و یا توصیه ای به استفاده از ابعاد ۶۰ سانت نکرده، هر چند کوچکتر شدن ابعاد فریم (در صورت امکان) کیفیت شبکه مرجع زمین را افزایش خواهد داد.

نهایتا ذکر این نکته ضروری است که ابعاد شبکه زمین متناسب با فرکانس محیط الکترومغناطیسی است به طوریکه با افزایش فرکانس سیگنالها، بهتر است ابعاد شبکه زمین کاهش یابد.

در سایتهای مخابراتی زمین مناسب از دو بابت حائز اهمیت می‌باشد :

الف ـ حفاظت در مقابل صاعقه و اضافه ولتاژها

ب ـ هم پتانسیل بودن تجهیزات نصب‌شده در سایت و کارکرد صحیح آنها

تجهیزات دیجیتال و انتقال دیتابا توجه به بکارگیری تجهیزات کامپیوتری جدید  لازم است به موضوع ارت و روش اجرای اصولی آن اهمیت بیشتری داده شود.

ارت مناسب باعث میشود از آسیب رسیدن به نیروی انسانی و تجهیزات کامپیوتری پیشگیری شده و از عملکرد صحیح تجهیزات اطمینان داشته باشیم.

قیمت صاعقه گیر آذرخش با شعاع پوشش حداکثری ۱۲۰ متر

مقدمه:

بروز اتصال کوتاه در سیستمهای قدرت به علت وجود اضافه ولتاژهای موقت و گذرا و همچنین آسیب دیدن برخی تجهیزات پیشامدی عادی است.

بهنگام وقوع خطای فاز به زمین، ولتاژ فازهای سالم نسبت به زمین و بدنه تجهیزات به مقدار قابل توجهی افزایش می‌یابد.

زمین کردن موثر نقاط نوترال در سیستم قدرت باعث کاهش این اضافه ولتاژ‌ها می‌شود.

در اثر بروز خطای اتصال کوتاه فاز و یا فاز‌ها به زمین، جریان زیادی به زمین داخل می‌شود و باعث به وجود آمدن گرادیان پتانسیل سطحی بزرگی در محوطه پست می‌شود.

این ولتاژ ممکن است کارکنان را در معرض شوک ناشی از ولتاژ گام یا تماس قرار دهد.

وجود شبکه زمین یا سیستم ارت با فاصله مناسب بین هادیهای آن باعث کاهش گرادیان پتانسیل سطحی خواهد شد.

از مهمترین پارامترهایی که در طراحی شبکه‌های زمین مدنظر است می‌توان به:

ولتاژ حلقه (مش)،

ولتاژ گام،

ولتاژ تماس،

و مقاومت شبکه زمین اشاره کرد.

با طراحی شبکه زمین مناسب این پارامتر‌ها تا حد مجاز پایین می‌آیند.

از سال‌ها پیش تعیین دقیق ولتاژهای تماس و گام تحت بررسیهای محققان قرار داشته است.

همچنین روشهای مختلفی جهت محاسبه ارایه شده است.

در حال حاضر در صنعت‌برق کشور طراحی شبکه‌های زمین عمدتاً بر اساس استانداردهای IEEE ۸۰ انجام می‌پذیرد.

با توجه به مقالات و استانداردهای ارایه شده، بحث طراحی شبکه زمین از دو دیدگاه:

۱-حالت ماندگار

۲-رفتار شبکه زمین در حالت گذرا

دارای اهمیت است.

مشخصات شبکه زمین:

استانداردهای موجود، محدودیت‌ها و فرضیات متعددی در طراحی شبکه زمین استفاده می‌کنند.

این مساله، باعث می‌شود که از طرفی دقت محاسبات به اندازه کافی نباشد و از طرف دیگر دامنه کاربرد این فرمول‌ها در طراحی شبکه‌های زمین بسیار محدود شود.

استاندارد IEEE ۸۰ برای طراحی شبکه زمین پست از روابط و فرمولهایی استفاده می‌کند که استفاده از آن‌ها دارای دقت مناسبی است.

مایع کاهنده ارت:

مکمل کاهنده ارت با نام تجاری ( ERS (EARTH REDUCING SUPPLEMENT محصول شرکت پیشرو الکتریک غرب میباشد.

این محصول( مایع کاهنده ارت )بصورت محلولی از نانو ذرات مواد معدنی است و دارای مقاومت ویژه ای بمراتب پایین تر از پودر بنتونیت میباشد.

این محصول( مایع کاهنده ارت ) در هنگام اجرای چاه ارت بعنوان یک مکمل کاهنده به بنتونیت اضافه میشود.

با حضور این مکمل( مایع کاهنده ارت ) در کنار بنتونیت میتوانیم به سادگی حتی در:

مناطق کوهستانی و کاملا سنگی،

مناطق ساحلی و مجاور رودخانه ها،

مناطق خشک و بیابانی،

شاهد کاهش چشم گیر مقاومت الکتریکی چاه ارت باشیم و به مقدار اهم مطلوب برسیم.

قابلیتهای مایع کاهنده ارت:

۱-احیا و بازیابی چاه های سیستم زمین که مقاومت آنها افزایش پیدا کرده باشد.

۲- تزریق در الکترودهای لوله ای (شیمی پایپ) جهت پایین آوردن مقاومت الکتریکی پیرامون لوله.

۳- تزریق درمحیط الکترود های میله ای جهت کاهش مقاومت الکتریکی زمین اطراف الکترود.

۴- تزریق در کف چاه های سیستمهای عمقی زمین و شکستن مقاومت ویژه زمین کف چاه.

۵- تزریق به عنوان الکترولیت کمکی از طریق لوله شارژ چاه هایی که پس از اجرا دارای مقاومت نسبتا بالایی هستند.

۶- کاهش مقاومت ویژه اطراف حوضچه های جدید سیستم زمین.

مایع کاهنده ارت ترکیبی است از :

چند الکترولیت،

مواد جاذب رطوبت،

مواد نگهدارنده رطوبت،

مواد بازدارنده رطوبت

و برخی عوامل مورد نیاز دیگر که ترکیب آنها با یکدیگر یک الکترولیت بسیار قوی و مناسب جهت پایین آوردن و ثابت نگاه داشتن مقاومت الکتریکی زمین پیرامون الکترود را سبب می شود.

مایع کاهنده ارت سیستم زمین را از کارایی بسیار مناسبی برخوردار میکند.

همچنین قادر است به مقدار مناسبی از خوردگی الکترود دفنی جلوگیری بعمل آورد.

وجود مواد جاذب رطوبت و نگهدارنده پلی مری موجود در آن عامل مهمی در جذب و حفظ نمناکی محیط الکترود و درنتیجه فعال ماندن الکترولیتها خواهد بود .

وجود مواد بازدارنده خوردگی عامل مهمی است در کاهش خوردگی شیمیایی الکترود و در نتیجه عمر طولانی تر و مفید الکترود.

مقدمه:

هادی‌ها برای جلوگیری از اتصال کوتاه به یکدیگر در کابل‌های چند رشته‌ای و جلوگیری از اتصال کوتاه بین هادی‌ها و زمین و محیط اطراف به موادی به عنوان عایق الکتریکی نیاز دارند.

استفاده از عایق دور یک هادی جهت جدایی بین هادی‌ها به کار می‌رود.

بیشتر عایق‌های کابل را پلیمر و ندرتا کاعذ آغشته به روغن تشکیل می‌دهند.

جنس و تعداد لایه‌ها را با توجه به نوع کابل و کاربرد آن انتخاب می‌کنند.

برای محافظت در مقابل نیروهای فیزیکی و آسیب‌های شیمیایی، یک پوشش خارجی یک لایه و یا چند لایه روی عایق و هادی قرار می‌گیرد.

انواع عایق کابل:

۱: عایق پلاستیکی، پروتودور یا پی وی سی (PVC)

محدوده کارکرد حرارتی PVC بین ۶۰ تا ۲۵۵ درجه سانتی گراد می‌باشد.

کابل‌های با روکش PVC، دارای پایداری مناسبی در مقابل روغن، اسیدها، قلیاها، نورخورشید، گرما، باد و خراش می‌باشند.

همچنین تغییر فرمول آن باعث ایجاد یک پوشش خارجی مناسب برای کابل‌های گوناگون که در شرایط مختلفی هیتند می‌شود.

مانند کابل‌های:

آنتن،

کابل‌های کنترل،

کابل‌های روشنایی،

و کابل‌های ویژه دفن مستقیم در زمین یا دیوار و ….

از مزایای این عایق می‌توان، غیر قابل اشتعال بودن و ثبات شیمیایی بالا (کهنه نشدن) را نام برد.

از این کابل‌های با عایق PVC، در انتقال و توزیع انرژی الکتریکی کارخانجات و شبکه‌های الکتریکی تا یک کیلوولت استفاده می‌گردد.

۲: عایق پلی اتیلن PET

پلی اتیلن ویژگی‌های الکتریکی مناسبی دارد و با توجه به ثبات دی الکتریک بسیار کم آن، مقاومت عایقی بسیار بالایی برای استفاده در مدارات فرکانس بالا دارد.

پلی اتیلن بسیار سفت و سخت می‌باشد.

عیب این عایق انعطاف پذیری کم و قابل اشتعال بودن می‌باشد؛ که مشکل قابل اشتعال بودن را با استفاده از روکش خارجی PVC حل می‌کنند.

کابل با عایق پلی اتیلن در ولتاژهای بالای KV۲۰ به کار می‌رود.

۳: عایق‌های لاستیکی مانند تفلون

تفلون دارای خواص الکتریکی، حدود تغییرات وسیع حرارتی و مقاومت شیمیایی بسیار عالی می‌باشد.

ولی پایداری مناسبی در برابر تشعشع هسته‌ای و ولتاژ بالا ندارد.

تفلون قابل تزریق بوده و برای تزریق عایق سیم و کابل به صورت طولی به کار می‌رود.

تفلون را تن‌ها باید روی هادی‌های با پوشش نقره یا نیکل تزریق کرد.

۴: کاغذهای آغشته به روغن مخصوص

کابل‌های با عایق کاغذی اشباع شده، برای ولتاژهای بالا ۵ / ۳ تا ۶۳ کیلووات ساخته می‌شود این نوع کابل را کابل کمربندی نیز می‌گویند.

این کابل فشار قوی و مناسب برای نصب مستقیم در زیرزمین بوده و در محل هایی که امکان زنگ زدگی و خوردگی وجود دارد مانند پمپ بنزین‌ها و مناطق نفتی نباید استفاده گردد.

رنگ عایق کابل‌ها:

برای جلوگیری از اشتباه و تشخیص سیم کابل‌ها از یکدیگر، عایق سیم‌های هادی را در رنگ‌های مختلف انتخاب می‌کنند که با توجه به تعداد هادی‌ها در داخل کابل و استاندارد ساخت کابل متفاوت می‌باشد.

بعنوان مثال هسته‌های رنگی باید به صورت زیر استفاده شود:

سبز_زرد:

باید همواره به عنوان هادی حفاظتی استفاده شود.

این هسته در هیچ کاربرد دیگری نباید استفاده گردد.

رنگ آبی:

به عنوان هادی خنثی استفاده می‌شود.

از این هسته می‌توان مطابق نیاز استفاده نمود، اما نه به عنوان هادی حفاظتی. اگر کابل مربوطه به منبع تغذیه سیستم‌های مخابراتی باشد از هسته سبز_زرد باید به طور مشخص به عنوان هادی حفاظتی استفاده شود.

مقدمه:

برقگیر از وسایل ایمنی می‏باشد که برای هدایت موجهای ولتاژ ضربه‏ای به زمین و جلوگیری از ورود آنها به ایستگاههای انتقال و توزیع نیرو بکار می‏رود.

برقگیر معمولاً در انتهای خط انتقال و در ورودی ترانسها نصب می‏شود.

ولتاژ شکست الکتریکی یک برقگیر بایستی کمتر از ولتاژ شکست الکتریکی ایزولاسیون لایه تجهیزات نصب شده در پست باشد.

ارستر یا برقگیر دستگاهی است که درسیستم های قدرت بالا ۱۰۰۰ V برای حفاظت در برابر رعد و برق وسوئیچینگ موج مورد استفاده قرار می گیرد.

سرج ارستر برای حفاظت از تجهیزات الکتریکی در برابر ولتاژ بیش از حد ناشی از عوامل خارجی نظیر (رعد و برق) و یا تغییر جریان داخلی مورد استفاده قرار می گیرد.

سرج ارستر هادی موجود در وسایل الکترونیکی را به زمین متصل می کند و از این طریق جریان اضافی را به زمین منتقل می نماید و ولتاژ نرمال را به هادی انتقال می دهد.

دلیل عملکرد مناسب سرج ارستر (برق گیر) در انتقال ولتاژ اضافی آن است که در ساختار آن از اکسید فلز وریستور ( The Metal Oxide Varistor) یا MOV می باشد.

MOV یک نیمه هادی است که به ولتاژ بالا بسیار حساس می باشد.

در ولتاژ های عادی MOV به صورت یک عایق عمل می کند و جریان از آن عبور نمیکند، اما در ولتاژ های بالا مانند یک هادی عمل می کند .

در واقع وریستور مانند یک سوئیچ باز در زمان ولتاژ عادی و یک سوئیچ بسته در زمان ولتاژ بالا عمل می کند.

برقگیر شرکت های معتبر:

فونیکس کنتاکت Phoenix contact؛

سیتل Citel ؛

او بی او OBO ،

ایتون EATON ؛

اشنایدر Schneider؛

ای بی بی ABB؛

رایکاپ Raycap

مقدمه:

در سیستم‌های تامین برق، یک سیستم زمین پتانسیل الکتریکی هادیها را نسبت به سطح رسانای زمین تعریف می‌کند.

انتخاب سیستم زمین می‌تواند در ایمنی و سازگاری الکترومغناطیسی از منبع تغذیه، تأثیر گذار باشد.

مقررات سیستم زمین در بین کشورها می‌تواند بسیار متفاوت باشد.

بیشتر سیستم‌های الکتریکی یک سیم اتصال به زمین دارند.

استاندارد بین‌المللی IEC 60364 روش‌های زمین کردن را به کدهای دو حرفی TN، TT، و IT تقسیم‌بندی می‌کند.

حرف اول نشان دهندهٔ اتصال زمین و تجهیزات برقی است:

(ژنراتور یا ترانس):

T:اتصال مستقیم یک نقطه به زمین (برگرفته از لغت لاتین terra)

I:هیچ نقطه‌ای به زمین متصل نیست مگر با امپدانس بالا.

حرف دوم نشان دهندهٔ وقوع اتصال زمین و دستگاه است:

T:اتصال مستقیم از یک نقطه با زمین.

N:اتصال مستقیم به خنثی در منشاء نصب، که به زمین متصل شده‌است.

شبکه‌های TN

در سیستم زمین کردنTNیک نقطه (معمولاً نقطهٔستاره، در سیستم‌های سه فاز) در ژنراتور یا ترانس زمین می‌شود.

در ترانس بدنهٔدستگاه با استفاده از سیم زمین، زمین می‌شود. سه نوع TNمتفاوت:

TN-s

PE,Nسیم‌های جداگانه هستند که فقط نزدیک منبع به هم متصل‌اند.

این نوع، استاندارد روز برای سیستم‌های مسکونی و برق صنعتی در بخش‌هایی از اروپا است.

TN-c

هادی PEN به جای هر دو PE و هادی N است که به ندرت استفاده می‌شود.

TN-c-s

بخشی از سیستم از یک هادی ترکیبی PEN استفاده می‌کند که در برخی نقاط به دو سیم PE و N جداگانه تقسیم می‌شود.

سیم ترکیبی PEN معمولاً از پست تا ورودی ساختمان کشیده می‌شود و آنجا جدا می‌شود.

در بعضی کشورها، این سیستم همچنین به عنوان محافظ زمین چندگانه (PME)، شناخته می‌شود.

ممکن است TN-c-sوTN-cاز یک ترانس تغذیه شوند.