مقدمه:
برای داشتن یک سیستم ارتینگ استاندار لازم است چاه ارت را طبق استاندارد نظام مهندسی ساختمان طراحی و اجرا نماییم.
چاه ارت استاندارد برای حفاظت از برخورد آذرخش و برق گرفتگی ناشی از اتصال کوتاه و اتصال الکتریسیته به بدنه فلزی دستگاه های الکتریکال نقش مهمی ایفاد میکند.
برخی از سیستمهای انتقال HVDC از زمین به عنوان سیم برگشت استفاده میکنند.
این کار به ویژه در مورد خطوط کابلی زیر آبی مورد استفاده قرار میگیرد.
در این حالت برای ایجاد اتصال با زمین از الکترودهای دفن شده در زمین استفاده میشود.
محل قرار گرفتن این الکترودها بایستی طبق استاندارد باشد تا از خوردگی شیمیایی الکترودها و تاسیسات زیر زمینی تا جای ممکن کاسته شود.
در سیستمهای توزیع تک سیم با برگشت زمین (Single Wire Earth Return/SWER) با استفاده از یک سیم قدرت در شبکههای قدرت در هزینهها صرفهجویی میشود.
این روش معمولاً در مناطق روستایی مورد استفاده قرار میگیرد تا خطرات ناشی از برگشت جریان زیاد در زمین موجب خسارت نشود.
افزایش پتانسیل زمین:
یکی از نگرانیهای خاص در طراحی پستهای الکتریکی افزایش پتانسیل زمین است.
زمانیکه جریان بسیار بزرگ ناشی از خطا در شبکه به زمین تزریق میشود ممکن است پتانسیل الکتریکی در مناطق مجاور محل تزریق جریان نسبت به مناطق دیگر بالا رود.
این اتفاق به دلیل محدود بودن ضریب هدایت در لایههای خاک رخ میدهد.
این تغییر پتانسیل در زمین میتواند آنقدر زیاد باشد که دو نقطه نزدیک به هم بر روی زمین دارای ولتاژی با اختلاف بالا باشند.
این اختلاف ولتاژ میتواند خطراتی را برای افرادی که در آن منطقه بر روی زمین ایستادهاند ایجاد کند.
همچنین لولهها، نردهها یا سیمهای ارتباطی داخل پست نیز دچار اختلاف ولتاژ میشوند که میتواند ولتاژ تماس با این اشیا را تا حد خطرناکی بالا ببرد.
انواع الکترود ارت:
۱- الکترود صفحه ای یا چاه ارت به روش عمقی
۲- الکترود یا میله ارت به روش رادکوبی و سطحی
۳- الکترود یا شبکه ارت به روش سطحی
۴- الکترود ارت موقت
مقدار مقاومت الکتریکی چاه ارت:
مقدار مقاومت الکتریکی الکترود ارت ( چاه ارت ) به عوامل مختلفی از جمله:
مقدار مقاومت ویژه خاک منطقه ،
میزان رطوبت ( بین ۱۵ الی ۳۰ درصد ) ،
سطح مقطع الکترود ارت ( می تواند صفحه ارت ، میله ارت و یا بصورت شبکه ارت باشد) ،
عمق چاه که بستگی به منطقه و رطوبت خاک دارد ،
استفاده از بنتونیت اکتیو و مواد کاهنده مقدار مقاومت الکتریکی که بصورت پودر،
مایع و ژل های کاهنده
و همچنین فصل های گرم و سرد سال که تاثیر زیادی در اندازه گیری مقدار مقاومت الکتریکی دارند و روش اجراء که می بایست بصورت تخصصی و با تجربه بالا انجام شود دارد.
عمر چاه ارت استاندارد:
عمر چاه ارت به عواملی مختلفی از جمله:
نوع خاک منطقه،
کیفیت کاهنده،
خلوص مس الکترود،
و رطوبت منطقه بستگی دارد.
فعالیتهای لازم در خصوص چاه های ارت استاندارد:
-
بازرسی و بررسی سیستم های ارتینگ و صدور گواهی ایمنی و سلامت
-
اجرا تخصصی چاه ارت
-
اندازه گیری مقاومت الکتریکی الکترود ارت
-
جوش احتراقی (Cadweld)
-
بازرسی و بررسی سیستم همبندی ارت