مقدمه:

اگر از صاعقه و خسارت هایی که می تواند به دستگاه های الکترونیکی وارد کند آگاه باشیم اهمیت و ضرورت وجود برقگیر تابلوئی را بهتر درمی یابیم.

برقگیر تابلویی  (SPD) از تجهیزات تابلویی در برابر جریانات ناخواسته‌ای که از طریق زمین به تابلو منتقل می‌شود (مانند صاعقه) محافظت می‌کند.

این جریان‌ها عموماً در اثر اعمال ولتاژ بسیار بالا به وجود می‌آیند.

این دستگاه دارای انواع مختلفی می‌باشد که مانع ورود جریان حاصل از ولتاژ بسیار بالا به تجهیزات تابلویی می‌شود.

استفاده از برقگیر تابلویی فشار ضعیف در تابلوهای فشار ضعیف اصلی، محلی و همچنین در کنار سوکت‌هایی که به دستگاههای حساس و گران قیمت برقرسانی می‌کنند معمول است.

مشخصات اصلی:

انواع ۱، ۲، ۳ و ۴ پل

تیپ‌های ۱، ۲، ۳ (B, C, D)

تیپ ۱ یا کلاسB با ظرفیت ۵۰ کیلوآمپر (۱۰/۳۵۰µS) تا ۱۰۰ کیلوآمپر (۸/۲۰µS)

تیپ۲ یا کلاس C با ظرفیت ۴۰ کیلوآمپر (۸/۲۰µS)

تیپ۳ یا کلاس D با ظرفیت ۵ کیلوآمپر (۸/۲۰µS)

اضافه جریان و ولتاژ زیاد در چه مواردی ممکن است اتفاق بیافتد؟

برخورد مستقیم صاعقه به یک سازه

برخورد صاعقه به زمین تا شعاع ۲ کیلومتری یک سازه

هنگام اصابت صاعقه به کابلهای برق ورودی به ساختمان

ضربات سوئیچینگ و اتصال کوتاه های شبکه از جانب کابل ورودی در ساختمان

آتش سوزی

تخریب بنا

از بین رفتن منابع تغذیه دستگاههای الکتریکی داخل ساختمان

سوختن تجهیزات مخابراتی و شبکه های کامپیوتری

سوختن موتورهای الکتریکی و لوازم الکترونیکی

ساختار برقگیر تابلویی (سرج ارستر):

مطابق استاندارد IEEE کاربردی ترین قطعات در ساختار سرج ارستر، متال اکسید وریستور (MOV)، دیود بهمنی و همچنین اسپارک گپ می باشد.

وریستورها معمول ترین تکنولوژی برای حفاظت مدارات AC هستند.

مقدار جریان سرج یک وریستور به سطح مقطع عرضی و ترکیبات آن بستگی دارد.

در حالت کلی، سطح مقطع عرضی بزرگ، ظرفیت بالای جریان سرج یک سرج ارستر را منجر می شود.

متال اکسید وریستور معمولا به صورت گرد یا مستطیل هستند اما در مجموعه ابعاد استانداردی از ۷ میلیمتر تا ۸۰ میلیمتر تولید می شوند.

ظرفیت جریان قطعات این سرج ارسترها بسیار وسیع است و به سازنده سرج ارستر بستگی دارد.

مقدمه:

 همبندی به معنی اتصال بخش های مختلف سیستم اتصال به زمین (ارت) به همدیگر جهت هم پتانسیل کردن بخش های مختلف تأسیسات الکتریکی در ساختمان می باشد.

سیستم همبندی در پی و ستون با اتصال سیم مسی به میله گردها توسط بست های مسی یا جوش احتراقی و سپس اتصال به میله ارت کوبیده شده در زمین و در نهایت اتصال به چاه ارت اجرا می شود.

هم بند کردن در چه بخش هایی انجام می شود؟

بر اساس مبحث ۱۳ مقررات ملی، در هر ساختمان کلیه قسمتهای زیر باید از نظر الکتریکی به یکدیگر متصل (همبندی)  گردند.

قسمت های اصلی فلزی ساختمان، مانند اسکلت فلزی و آرماتور های بتن (در صورت امکان)

هادی حفاظتی کلیه وسایل و دستگاه های نصب ثابت و هادی های حفاظتی پریزها در سرویس های بهداشتی می بایست برای هم ولتاژ کردن هم بندی اضافی انجام شود همین هم بندی موارد زیر را شامل می شود:

• وان یا زیر دوشی فلزی

• لوله های آب سرد و گرم

• لوله های گاز، حرارت مرکزی یا هر نوع لوله دیگر

• هادی های حفاظتی مدارهای پریز و روشنائی

• بدنه های هادی وسائل نصب ثابت

• لوله های فلزی فاضلاب

در آشپزخانه باید برای هم ولتاژ کردن هم بندی اضافه انجام شود، این هم بندی باید موارد زیر را شامل شود:

یخچال،

اجاق گاز،

قفسه بندی فلزی،

ظرفشوئی (سینک)،

اجزای فلزی ساختمان ازجمله ستون ها،

هادی های حفاظتی مدارهای پریز و روشنائی.

هر نوع وسایل برقی،

لوله هایآب سرد و گرم،

لوله های فاضلاب،

لوله های حرارت مرکزی،

بخش های هم بندی:

بطور کلی و خلاصه همبندی به دوبخش هم بندی اصلی و اضافی تقسیم می شود.

۱-هم بندی اصلی برای هم ولتاژ کردن

یک هادی هم بندی اصلی باید کلیه قسمت های زیر را از نظر الکتریکی به یکدیگر وصل کند.

• هادی حفاظتی اصلی

• هادی اتصال به زمین

• لول های اصلی فلزی آب

• لوله های اصلی گاز

• لوله های قائم (رایزرها) تأسیسات از هر نوع

• قسمت های فلزی اصلی ساختمان مانند اسکلت فلزی و آرماتورهای بتن.

۲-هم بندی اضافی برای هم ولتاژ کردن

هم بندی اضافی برای هم ولتاژ کردن باید کلیه قسمت هایی را که به طور همزمان در دسترسند در بر گیرد از جمله:

• کلیه نرده ها و پلکان و قسمت های فلزی استخر

• قسمت های هادی بیگانه از هر نوع

• کلیه بدنه های هادی دستگاه ها و لوازم و غیره که به صورت ثابت نصب شده باشند.

جرقه گیر مقره

جرقه گیر مخصوص مقره سوزنی پلیمری به عنوان وسیله حفاظت شبکه در برابر صاعقه می‌باشد.

از این یراق می‌بایست در خطوطی که مقره‌های سیلیکونی به کار گرفته شده و فاصله فازها بیش از ۶۰ سانتی‌متر است استفاده نمود.

فاصله هوایی قوس را میتوان در ولتاژهای ۱۲ تا ۳۶ کیلو ولت بین ۹۵ تا ۲۳۰ میلیمتر تنظیم نمود.

این نوع جرقه گیر می‌بایست در جهت جریان نصب شود.

به این ترتیب که پیچ هاى کانکتور را شل نموده تا دهانه آن باز شود.

طرف دندانه دار آن را روی هادی و در طرف دیگر شاخک برقگیر و مفتول آلومینیومی را در محل تعبیه شده قرار می‌دهیم.

در نهایت پیچ‌ها را همزمان تا ۴۴ نیوتن متر سفت کرده سپس مفتول آلومینیوم را دو دور، دور هادی چرخانده و سر دیگر آن را نیز دو دور در قسمت بالای مقره می‌چرخانیم.

جهت عمل کردن جرقه گیر‌ها می‌بایست تمامى پایه هاى آن‌ها هم پتانسیل باشند.

بنابراین لازم است کراس آرم‌ها توسط تسمه یا یک رشته سیم آلومینیومى نمره ۷۰ به یکدیگر متصل باشند.

انواع جرقه گیر‌های هادی روکش دار:

 جرقه گیر مقره کششی

 جرقه گیر مقره های سوزنی سلیکونی

 جرقه گیر مقره های سوزنی سرامیکی

  جرقه گیر apd

مقدمه:

صاعقه گیر اکتیو آذرخش

جایگاه های سوخت گیری با توجه به قابلیت اشتعال انها بسیار خطرناک می باشند.

به همین دلیل نیاز به تضمین ایمنی برای اشخاص و تجهیزات قرار گرفته در معرض جرقه های کنترل نشده ناشی از صاعقه را دارند.

حفاظت از چنین مکان هایی عموما نیازمند توجه ویژه به بخشهای الکتریکی با اختصاص SPD های مناسب و استفاده از صاعقه گیر های الکترونیکی می باشد.

معمولا صاعقه گیرهای جایگاه روی دکل هایی به ارتفاع ۶ الی ۹ متری نصب میشوند.

سرج ارسترها هم در تابلوهای برق نصب میگردند.

چاه ارت صاعقه گیر با مقاومت کمتر از ۵ اهم در مجاورت دکل اجرا میگردد.

سیستم همبندی ارت از ضروریات جایگاههای سوخت است.

در این سیستم لازم است کلیه قسمتهای فلزی به یکدیگر وصل شوند.

سیستم همبندی در نهایت به شینه همبندی وصل میشوند.

محل شینه همبندی در محوطه و یا اتاق برق میباشد.

قیمت صاعقه گیر اکتیو آذرخش

ماهیت صاعقه:

صاعقه یکی از اسرار آمیزترین پدیده های خلقت است.

صاعقه در عین زیبایی ، بسیار مخرب میباشد.

صاعقه در طول تاریخ زندگی بشر ، موجب ضرر و زیان مالی و جانی بسیاری شده است.

صاعقه از تخلیه الکترواستاتیکی میان ابر و زمین بوجود می آید .

در ابرهایی از نوع کومولونیمبوس که گهگاه تا ۱۸ کیلومتر ارتفاع و چندین کیلومتر عرض دارند ، طی مراحلی ذرات آب دارای بار منفی و ذرات یخ دارای بار مثبت میشوند.

عموماً بارهای منفی در لایه های زیرین و بارهای مثبت در بخشهای فوقانی ابر متمرکز می شوند .

در این حالت بارهای مثبت سطح زمین نیز در زیر سایه ابر مجتمع می گردند .

به محض اینکه میدانهای الکتریکی گسترش و شدت می یابد ، مناطق بیشتری در روی زمین به تناسب ارتفاعات و شکل ساختمانها ، به محیط خاص الکتریکی ( کرونا ) تبدیل می شوند .

کرونا ، یونیزاسیون هوا در نتیجه شکستن خواص عایقی آن است که بصورت هاله بنفش رنگ در حول هادی نمایان می شود .

جریان پیشرو از الکترونها با حرکتی نردبانی شکل از ابر به سوی زمین ( downward leader ) سرازیر شده و کانال اولیه صاعقه را شکل می دهد .

هوای اطراف این کانال کاملاً یونیزه است .

این پلکان که گاه طول شاخه های آن به ۵۰ متر می رسد،بار زیادی را در نوک پیکان با خود حمل میکند.

این بار الکتریکی باعث افزایش شدت میدان الکتریکی جو و شکست مقاومت عایقی هوا می شود .

در این حالت سرعت حرکت کانال نزدیک شونده به زمین بیش از ۳۰۰ کیلومتر در ثانیه می باشد .

در این زمان با افزایش شدت میدان الکتریکی در سطح زمین ، یک جریان الکتریکی بالا رونده ( upward leader ) نیز از زمین بسوی ابر پیش می رود .

پس از اصابت این دو پیکان به یکدیگر ، کانال جریان بسته شده و ضربه اصلی صاعقه ( return stroke) اتفاق می افتد.

بدین ترتیب جهت خنثی شدن بارهای ابر و زمین ، جریان بسیار زیادی در مدت کوتاهی در این کانال برقرار می شود .

صاعقه در انواع مختلف اتفاق می افتد.

که متداول ترین آنها ( ۹۰% ) از نوع صاعقه منفی نزولی میباشد.

خطرناکترین نوع صاعقه مثبت صعودی می باشد .

اهداف بکارگیری سیستم صاعقه گیر و ارتینگ عبارتند از :

الف ـ حفاظت و ایمنی جان انسان

ب ـ حفاظت و ایمنی وسایل و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی

ج ـ فراهم آوردن شرایط ایده ال جهت کار

د ـ جلوگیری از ولتاژ تماسی

ه ـ حذف ولتاژ اضافی

و ـ جلوگیری از ولتاژهای ناخواسته و صاعقه

ز ـ اطمینان از قابلیت آار الکتریکی

ع- کاهش و حذف نویز

غ- رعایت اصول همبندی

سه نوع الکترود متداول و مورد استفاده در سیستم اتصال به زمین عبارتند از:

۱- الکترودهای صفحه ای

۲- الکترودهای میله ای

۳- الکترودهای تسمه ای

الکترودهای صفحه ای:

– برای استفاده از این نوع الکترود، صفحاتی از جنس مس با ابعاد حداقل (۰٫۵ ×۱) متر و ضخامت حداقل ۲ mm یا جنس فولاد گالوانیزه با ابعاد حداقل (۰٫۵ ×۱) متر و ضخامت حداقل mm 3 پیشنهاد میشود.

– الکترودهای صفحهای باید در عمقی که رطوبت زمین به طور دائمی وجود دارد، نصب شود.

آماده سازی خاک اطراف الکترود صفحهای به روش ذیل است:

ابتدا مخـلوطی از نـمـک، خـاکـه ذغـال چـوب و خـاک رس را به تـرتیب بـا نسبت هـای ۱ و ۴ و ۸۰ در بیـرون بـا آب به صورت گل درآورید.

اطراف صفحه الکتـرود را حداقل تـا ۲۱ سانتیمتر بالاتر از لبه بالایی صفحه بـا این مخلوط پر کنید.

سپس خاک رس سرند شده را در داخل چاه بریزیـد و بـه طـور متنـاوب بـه آن آب اضافه کنید.

– الکترودهای صفحهای باید به صورت عمودی نصب شوند.

– اتصال سیم ارت به الکترود صفحـهای بایـد حـداقل در دو نقطـه مجـزا انجام شود.

– برای اتصال سیم ارت به الکترود صفحهای در صورت امکان جوش نقره بهتـر است.

جوش احتراقی (ترمیت) نیز روش مناسبی است، ضمن اینکه استفاده از کلمپ نیز جایز است.

– سیم اصلی اتصال به زمین (سیم ارت) متصل بـه صفحـه مسـی بایـد دارای سطـح مقطـع ۰۱ میلیمتر مربع از جنس مس باشد.( سیم شماره ۵۰)

– فاصله لبه بالایی الکترود صفحه ای از سطح زمین نباید از ۱٫۵ میلیمتر کمتر باشد.

نکته ۴: با توجه به تجربیات به دست آمده توسط برخی از مهندسان استفاده از صفحات مسی روکش کاتدیک به علت اثر پوستی و در نتیجه افزایش جریانهای گالوانیک و خوردگی، تقریبا منسوخ است.

به جای آن بهتر است از صفحات مسی روکش آند به ابعاد حداقل (۶۶۰×۶۶۰×۵) میلیمتر استفاده شود.

نکته ۲: بهترین نحوه اتصال صفحه به سیم اتصال زمین، استفاده از سیم به مقطع ۵۰ میلیمتر مربع و با جوشکاری کدولد یا جوش نقره با کاربید از دو نقطه میباشد.

نکته ۹: سبد بافته شده از سیمهای مسی یکی از بهترین الکترودهای مورد استفاده است.

همچنین مشکل جوشکاری و نیز اثر پوستی روکش کاتدیک را نخواهد داشد.

الکترودهای میله ای:

 – برای استفاده از الکترودهای میله ای، میله هایی از جنس مس یا فولاد بـا روکش مس یـا فولاد زنگ نزن و یا فولاد گالوانیزه پیشنهاد میشود.

– قطر الکترودهای میله ای از جنس مس و فولاد با پوشش مس به ترتیب ۱۲ میلیمتر و ۱۶ میلیمتر و برای میله هایی از جنس فولاد گالوانیزه ۱۶ میلیمتر پیشنهاد میشود.

– سیم اصلی اتصال به زمین که از سر چاههای ارت یا الکترودهای میلهای گرفته شده و به شینـه اصلی اتصال به زمین (ارت) وصل میشود، باید سیم مسی شماره ۵۰ باشد.

– استفاده از الکترودهای میلهای در مناطق خشک که رسیدن به لایه های مرطوب خاک در عمق کم امکانپذیر نیست، توصیه نمیشود.

الکترودهای تسمه ای:

– در صورتی که خاک محل نصب الکترودهای صفحه ای یا میلهای سخت باشد، بـه گـونـه ای کـه حفرچـاه و رسیدن به لایه های مربوط خاک عملاً غیـرممـکن یـا دشـوار بـاشد، می تـوان ازسیستـم الکترودهای تسمه ای استفاده کرد.

بدین صورت که الکترودها در خاک، به صورت افقی قرار میگیرند.

– از الکترودهایی به شکل تسمه مسی بـدون روکـش قلـع با ضخامت مس حداقل ۲ مـیلیمتر و یـا تـسمه فولادی گـالوانیزه گـرم بـا سطح مقطـع حـداقل ۱۰۰ میلیمتر مربع (۳۰×۳٫۵) و یا حتی سیم مسی لخت با سطح مقطع ۲۰ میلیمتر مـربع (قطر ۵٫۶ میلیمتـر) مـیتـوان بـه عنـوان الکتـرود افقـی استفاده کرد.

 – ضخامت الکترود تسمه ای نباید بیش از یک هشتم پهنای آن باشد.

– عمق دفن الکترود تسمهای و پهنـای آن تأثیر نسبتاً کمی روی مقـاومت دارنـد.

بنابـراین عمـق دفن الکترودهای تسمه ای (افقی) بین ۰٫۶ تا ۲ متر پیشنهاد میشود.

– علاوه بر سیم تسمه ای میتوان از سیـم گـرد نمره ۵۰ نیـز به عنـوان الکتـرود تسمـه ای استفاده کرد.

 – طول الکترودهای افقی تسمه ای یا سیمگرد، در چهار وضعیت زیر:

تک رشتـه ای ( — )،

دو رشتـه عمود برهم (┐ )،

چهار رشته عمود بر هم (حالت صلیبی)

سه رشته ای با زاویه۱۲۱ درجه نسبت به یکدیگر (حالت ستاره)

– سیم اتصال به زمین متصل به الکترود تسمه ای باید نمره ۵۰ و از جنس مس باشد.

جنس الکترود زمین:

۱-الکترود مسی مغز فولادی

۲-الکترود مسی

۳-الکترود صفحه فولادی روکش مس

۴-الکترود صفحه مسی

۵-الکترود فولادی

۶-الکترود گالوانیزه

مقدمه:

انرژی خورشیدی از تابش خورشید حاصل می شود.

این انرژی را می توان با استفاده از پنل خورشیدی مورد استفاده قرار داد.

جالب است بدانید که انرژی دریافتی از خورشید در ۱ ساعت برابر مصرف ۱ سال زمین می باشد.

دلایل متعددی برای محبوبیت انرژی خورشیدی وجود دارد.

هرچند انتقادهایی نیز به دلیل هزینه راه اندازی بالا و آسیب های احتمالی به محیط زیست نیز به آن وارد بوده است.

اما در طی سالیان اخیر توانسته است توجه مخاطبان و مصرف کنندگان زیادی را به خود جلب کند.

معایب برق سولار:

۱-هزینه نصب بالا:

هزینه اولیه نصب سیستم های خورشیدی به نسبت سایر روش های تامین انرژی بالا می باشد.

شما برای راه اندازی یک سیستم خورشیدی به پنل، اینورتر، کابل های رابط، استراکچر،باتری و شارژ کنترل نیاز خواهید داشت.

۲-وابستگی به شرایط آب و هوایی:

با وجود اینکه در پنل های جدید امکان تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی الکتریکی در روزهای ابری و بارانی فراهم شده است اما میزان آن به مراتب کمتر از روزهای آفتابی می باشد.

بنابراین تعدد روزهای ابری می تواند تاثیر منفی بر خروجی سیستم داشته باشد.

همچنین استفاده از پنل های خورشیدی در شب امکان پذیر نیست و برای ذخیره سازی آن می بایست از باتری استفاده نمود.

۳-هزینه بالای ذخیره سازی:

درصورت تبدیل انرژی خورشیدی به الکتریسیته می بایست آن را مورد استفاده قرار داد و یا در باتری ذخیره نمود.

باتری های مورد استفاده در سیستم های خورشیدی در طول روز شارژ شده و در زمان شب مورد استفاده قرار می گیرند.

هزینه خریداری باتری های مخصوص سیستم های خورشیدی بالا بوده و درصورت خراب شدن آنها هزینه تعویض بالا میباشد.

۴-فضای اشغالی بالا برای نصب:

تعداد پنل های خورشیدی متناسب با نیاز برق مصرفی تعیین می گردد.

در بسیاری از مکان ها با توجه به محدود بودن فضا درنصب پنل های خورشیدی ،تولید برق مورد نیاز توسط انرژی خورشیدی وجود ندارد.

مزایای برق سولار:

۱-منبع انرژی تجدید پذیر :

در میان تمامی مزایای انرژی خورشیدی می توان نامحدود بودن این انرژی را به عنوان مهم ترین مزیت آن برشمرد.

از این انرژی می توان در تمامی نقاط و به طور روزانه استفاده نمود.

نامحدود بودن این انرژی با توجه به عمر بالای خورشید در نظر گرفته می شود.

۲-کاهش هزینه برق :

در صورت استفاده از انرژی خورشیدی برای مصارف شخصی خود می توانید هزینه های پرداختی خود برای خریداری برق را کاهش دهید.

میزان هزینه صرفه جویی شده در هزینه ها متناسب با سیستم خورشیدی مورد استفاده می باشد.

علاوه بر کاهش هزینه های پرداختی ، در صورتی که میزان برق تولیدی شما بیشتر از میزان مصرف تان باشد می توانید مازاد را فروخته و از آن کسب درآمد کنید.

۳-کاربرد های متنوع:

انرژی خورشیدی را می توان به صورت های مختلفی مورد استفاده قرار داد.

شما می توانید از این انرژی برای تولید الکتریسیته و یا گرمایش استفاده نمایید و از آن برای کاربرد های متنوع و یا شرایط مکانی مختلف استفاده نمایید.

۴-هزینه نگهداری پایین :

سیستم های خورشیدی به طور معمول هزینه نگهداری پایینی دارند.

تنها اقدام لازم تمیز ماندن صفحات خورشیدی می باشد.

اکثر سازندگان سولار پنل ها گارانتی ۲۰-۳۰ ساله ای را برای محصولات خود درنظر می گیرند. همچنین به دلیل ثابت بودن پنل ها میزان فرسایش در آن ها بسیار پایین می باشد.

سیستم های تغذیه و آرایش اتصال به زمین در شبکه های فشار ضعیف به پنج گونه تقسیم می شوند:

۱-سیستم TN-C

۲-سیستم TN-S

۳-سیستم TN-C-S

۴-سیستم TT

۵-سیستم IT

حروف اول و دوم به آرایش منبع و حروف دیگر به آرایش نول تجهیز الکتریکی و هادی حفاظتی اشاره دارند.

در این علائم اختصاری حرف T مخفف Terra به معنای زمین در زبان فرانسه است.

این علامت نشان می دهد یک نقطه از سیستم مستقیما زمین وصل است .

در زمین الکتریکی معمولا نقطه ستاره سیم پیچ ثانویه ترانسفورماتور و در زمین حفاظتی ، الکترود اختصاصی مشترک در نظر گرفته می شود .

صاعقه گیر آذرخش

سیستم PEN به سه قسمت زیر تقسیم می شود:

۱-هادی حفاظتی TNC

۲-هادی حفاظتی TNS . N,PE جدا باشد.

۳-هادی حفاظتی TNC-S . N,PE ابتدا مشترک ، سپس جدا می شوند.

نکته: سیستم شبکه برق ایران TN می باشد.

صاعقه گیر آذرخش

سیستم TN-C

یک سیستم TN-C شامل یک منبع سه فاز و یک تجهیز الکتریکی سه فاز با سه خط هادی و یک هادی ترکیبی نول و حفاظتی است.

نقطه ستاره(یا در حالت تکفاز یک نول) منبع از طریق یک الکترود زمین امپدانس کم، به جرمی کلی زمین، ارت شده است.

این نکته دارای اهمیت است که در یک سیستم TN-C، نول و هادی زمین حفاظتی در محل منبع ولتاژ و در محل تأسیسات الکتریکی، با هم یکی شده اند.

به عبارت دیگر، PEN، CNE در کل سیستم در هم ادغام شده اند و قطعات سر راه هادی تأسیسات به وسیله همین هادی دارای یک مسیر برگشت به سمت منبع هستند.

این هادی یک مسیر برگشت را برای جریان هادی نول در شرایط معمولی و همچنین جریان عیب زمین را در طول مدت زمان پیدا شدن عیب در مدار خط ولتاژ به زمین فراهم می کند.

صاعقه گیر آذرخش

سیستم TN-S

یک سیستم TN-S شامل یک منبع تکی سه فاز و یک تأسیسات الکتریکی سه فاز چهار سیمه و یک هادی حفاظتی است.

نقطه ستاره منبع از طریق الکترود زمین با امپدانس کم به جرم کلی زمین، ارت می شود.

در یک منبع تک فاز نیز سیم نول منبع به طور مشابهی ارت می شود.

این نکته مهم است که در یک سیستم TN-S، عملیات مربوط به هادی نول و هادی حفاظتی زمین هم در قسمت منبع و هم در قسمت تأسیسات جدا از هم هستند.

صاعقه گیر آذرخش

سیستم TN-C-S

یک سیستم TN-C-S شامل یک منبع سه فاز و یک تأسیسات الکتریکی سه فاز با سه خط سیم(هادی های سه فاز) و یک هادی حفاظتی و نول ترکیب شده در قسمت تغذیه نشان داده شده است.

نقطه ستاره منبع از طریق یک الکترود زمین کم امپدانس به جرم زمین، ارت شده است. در یک منبع تک فاز، نول منبع نیز به طریق مشابهی ارت می شود.

این نکته دارای اهمیت است که در یک سیستم TN-C-S، کارهای مربوط به نول و هادی حفاظتی در تغذیه توسط یک سیم و در قسمت تأسیسات توسط دو سیم جداگانه انجام می شود.

صاعقه گیر آذرخش

سیستم TT

در این علائم اختصاری حرف T مخفف Terra به معنای زمین در زبان فرانسه است و نشان می دهد یک نقطه از سیستم مستقیما زمین وصل است.

در زمین الکتریکی معمولا نقطه ستاره سیم پیچ ثانویه ترانسفورماتور و در زمین حفاظتی الکترود اختصاصی مشترک.

بنابراین سیستم TT به معنای وجود دو چاه ارت مجزا برای زمین الکتریکی و زمین حفاظتی است که ارتباطی هم با یکدیگر ندارند.

چنانکه ملاحظه می شود در سیستم TT شبکه و تاسیسات دارای دو زمین مجزا از یکدیگر هستند.

به طوری که نقطه صفر ستاره ترانس مستقیما به زمین وصل میشود (زمین الکتریکی).

یک سیم از آن برای استفاده نقطه خنثی (سیم نول) به خارج هدایت می گردد.

بدنه دستگاه ها و وسایل الکتریکی به میله زمین دیگری (زمین حفاظتی ارت) وصل میشوند.

بنابراین سیستم TT به معنای وجود دو چاه ارت مجزا برای زمین الکتریکی و زمین حفاظتی است که ارتباطی هم با یکدیگر ندارند.

چنانکه ملاحظه می شود در سیستم TT شبکه و تاسیسات دارای دو زمین مجزا از یکدیگر هستند.

به طوری که نقطه صفر ستاره ترانس مستقیما به زمین وصل میشود (زمین الکتریکی) .

یک سیم از آن برای استفاده نقطه خنثی (سیم نول) به خارج هدایت می گردد.

بدنه دستگاه ها و وسایل الکتریکی به میله زمین دیگری (زمین حفاظتی ارت) وصل میشوند.

یک سیستم TT شامل یک منبع سه فاز تکین و یک تآسیسات برقی سه فاز با سه هادی خط ولتاژ(هادی های سه فاز) و یک هادی نول است.

نقطه ستاره منبع از طریق یک الکترود زمین با امپدانس کم، به جرم کلی زمین، ارت شده است.

در یک منبع تک فاز، نول منبع به طریق مشابهی ارت می شود.

صاعقه گیر آذرخش

در این سیستم نیرو یا منبع انرژی در یک نقطه ارت می گردد و هر یک از قسمت های فلزی از تجهیزات در دسترس به طور محلی ارت می گردد.

استفاده از این سیستم جز در موارد خاص استفاده نمی شود و نیاز به تجهیزات قوی دارد.در بیمارستان ها از این سیستم استفاده می شود.

صاعقه گیر آذرخش

سیستم IT

این سیستم شامل یک منبع سه فاز و یک سیستم سه فاز سه سیم(هادی های سه فاز) و یک هادی نول می باشد.

نقطه ستاره منبع از طریق یک الکترود زمین با امپدانس کم، به جرم کلی زمین از طریق امپدانس زمین ، ارت شده است.

در یک منبع تک فاز، نول منبع به طریق مشابهی ارت می شود.

چون در یک سیستم IT، منبع به طور مستقیم زمین نمی شود،

چنین سیستم ولتاژ پایینی را نمی توان در شبکه های توزیع عمومی مورد استفاده قرار داد.

معایب IT

بهره برداری پیچیده و حفاظت گران

برای خطای دوم ایمن نیست

تجهیزات در این سیستم گران

مزایای IT

جریان اتصال کوتاه پایین به دلیل باز گذاشتن نقطه خنثی IS_C محدود شده است.

ریسک آتش سوزی و برق گرفتگی برای خطای اول پایین می باشد.

بروز خطا باعث بی برق شدن نمی شود.

مقدمه:

رله بوخهلتس یک وسیله حفاظتی در ترانسفورماتورهایی است که از روغن به عنوان خنک کننده استفاده می کنند.

در واقع این رله یک رله محافظتی سیستم های گازی و روغنی است.

وظیفه رله بوخهلتس محافظت از ترانسفورماتور در مقابل خطاهای احتمالی مانند جریان اتصال کوتاه است.

این رله خطاها را به محض وقوع حس می کند و آژیر را به صدا در می آورد.

مکان یک رله بوخهلتس در شکل بالا نشان داده شده است.

رله بوخهلتس برای اولین بار در سال ۱۹۲۱ توسط “Max Buchholz” طراحی و ساخته شد.

این رله یک دستگاه محافظتی است که در زمینه هایی مانند سیستم های انتقال قدرت و توزیع استفاده می شود.

این رله در برخی از ترانسفورماتورهای روغن پر شده به عنوان یک وسیله محافظ برای شکست های الکتریکی در ترانسفورماتور مانند نشت جریان، دشارژ شدن،استفاده می شده است،

بنابراین هدف رله این است که شرایط ترانسفورماتور را به دقت اندازه گیری کند.

صاعقه گیر آذرخش

مواردی که رله بوخهلتس دستور قطع میدهد:

رله بوخهلتس با تشخیص خطا در ترانسفورماتور و ارسال سیگنال قطع ، ترانسفورماتور را در برابر خطرات ناشی از بروز عیوب در مواقع زیر محافظت می نماید:

۱-گازهای ایجاد شده که ممکن است ناشی از تجزیه روغن و یا مواد عایقی جامد در اثر عیوب اکتیو پارت باشد.

۲-کاهش سطح روغن که ممکن است ناشی از نشتی از مخزن ترانسفورماتور باشد.

۳-جریان سریع روغن از مخزن به سمت منبع انبساط که ممکن است ناشی از انبساط روغن در اثر اتصال کوتاه باشد.

صاعقه گیر آذرخش

ساختار رله بوخهلتس:

رله بوخهلتس از اجزاء زیر تشکیل شده است :

۱-گوی شناور خبر دهنده

۲-شناور قطع

۳-دریچه اطمینان

۴-شیر امتحان و محل خروج گاز

۵-فنر فابل تنظیم برای برگشت دریچه به محل اولیه

صاعقه گیر آذرخش