سرج ارستر وسیله ای می باشد که برای محافظت از وسایل الکتریکی در مقابل جریان و ولتاژ غیر عادی به کار می رود.
سرج ارستر ولتاژ را در آستانه ی ولتاژ نامی تجهیزات نگه می دارد.
وقتی آستانه ای بالاتر از آن باشد سرج پروتکتور ولتاژ را پایین می آورد یا آنرا متوقف می کند.
بدون سرج پروتکتور اگر ولتاژی بالاتر از ولتاژ نامی باشد آن دستگاه صدمه می بیند.
بنابر این سرج پروتکتورها از وسایل الکترونیکی در مقابل نوسانات شدید برق محافظت می کنند.
و لزوم استفاده از آنها در شبکه های برق که احتمال اضافه ولتاژ بر اثر صاعقه و یا آثار سویچینگ هست ضروری میباشد.
سرج پروتکتورها از قطعات زیر تشکیل شده است:
هسته ی آهنی انتقال دهنده زینر دیود واریستور اکسیدی فلزی
-
دسته بندی ارسترها
-
ارسترهای کلاس B یا کلاس І
-
ارسترهای کلاس c یا کلاس ІІ
-
ارسترهای کلاس B+C یا کلاس ІІ + І
-
ارسترهای کلاس D
-
ارسترهای دیتا و مخابراتی
-
ارستر فتوولتاییک
-
ارستر کلاس B :
-
(Lightning Current Arrester)
این ارسترها به عنوان حفاظت اولیه در برابر صاعقه با تحمل جریان KA 100 (کیلو آمپر) مورد استفاده قرار می گیرد.
این نوع از سرج ارستر به منظور محافظت از دستگاه های الکترونیکی در برابر جریان گذرای ناشی از رعد و برق استفاده می شود و دارای بهره وری و اثر بخشی بالایی می باشد.
این سرج ارستر تک قطبی می باشد و برای حفاظت از تاسیسات برقی و تجهیزات الکترونیکی در هنگام اضافه ولتاژ و یا جریان رعد و برق مستقیم مورد استفاده قرار می گیرد.
این سرج ارستر دارای ظرفیت تخلیه بالایی بوده و برای استفاده و نصب IV نیز مناسب می باشد.
-
ارستر کلاس C :
-
(Lightning Current Arrester)
این ارسترها برای محافظت در مقابل سوئیچینگ می باشندکه به عنوان حفاظت ثانویه در مقابل اضافه ولتاژ عمل می کنند و ولتاژ نشتی از ارسترهای کلاس B را حذف می نمایند.
همچنین ولتاژهای ناشی از سوئیچینگ، بر روی شبکه برق قدرت را به زمین منتقل می نماید.
سرج ارستر کلاس C طوری طراحی شده است که رابط میان هادی سیستم الکتریکی و زمین باشد و میزان اضافه ولتاژ در دستگاه الکتریکی را کاهش دهد.
سرج ارستر کلاس C تک قطبی بوده و برای محافظت از تجهیزات الکتریکی در هنگام تغییر ولتاژ ناشی از رعد و برق به کار میرود.
این سرج ارستر به دلیل آنکه دارای وریستور اکسید فلزی می باشد از ظرفیت تخلیه بالایی برخوردار است.
-
ارستر کلاس B+C :
-
(Lightning Current Arrester)
این نوع ارسترها بالاترین حفاظت را در حالت اضافه ولتاژ ناگهانی دارا می باشند.
و در تابلو سازی، مخابرات، مراکز صنعتی و نظامی مورد استفاده قرار می گیرند.
امروزه بیشتر از این ارسترها استفاده می شود.
سرج ارستر کلاس B+C برای حفاظت از سیستم های الکتریکی در زمان توزیع ولتاژ پایین ناشی از رعد و برق و یا سوئیچ داخلی دستگاه های الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد.
ویژگی این نوع از سرج ارستر آن است که به هنگام تخلیه جریان اضافی گاز های داغ یونیزه صادر نمیکند.
بنا بر این نیاز نیست که از وسایل قابل اشتعال دور نگاه داشته شود.
-
ارستر کلاس D :
-
(Lightning Current Arrester)
جهت تکمیل و مقابله با اضافه ولتاژ از این نوع ارسترها استفاده می گردد.
سرج ارستر کلاس D در خطوطی که دارای ولتاژ پایین می باشند مورد استفاده قرار می گیرد.
این نوع ازسرج ارستر نمی بایست در معرض مستقیم رعد و برق قرار گیرد.
سرج ارستر کلاس A برای تغییرات جزئی جریانs µ ۲۰/ ۸ با حد اکثرپیک ۵kv طراحی شده است.
-
ارستر مخابراتی یا دیتا
این نوع ارسترها برای حفاظت از خطوط کابلهای CAF5 و CAT6 با ورودی و خروجی RJ45 وهمچنین برای حفاظت از دوربین ها مورد استفاده قرار می گیرد.
-
ارستر فتوولتاییک :
این نوع ارسترها برای حفاظت از انواع پنل های خورشیدی، اینورتر خورشیدی، سلول های خورشیدی، اینورتر DC و همچنین جهت حفاظت در مقابل صاعقه مورد استفاده قرار می گیرد.
-
ارستر دوربین :
جهت محافظت از انواع دوربین ها می باشد،در صورت رعد و برق و صاعقه در خط می تواند باعث جلوگیری از سوختن دوربین گردد.
-
ارستر TNC
این نوع ارستر با ولتاژ VAC ۱۳۰و ولتاژ VDC180و کانکتور با قابلیت اتصال Coaxial Cable، جهت حفاظت از دوربین ها مورد استفاده قرار میگیرد.
-
ارستر BNC
این نوع ارستر با ولتاژ VAC ۱۳۰و ولتاژ VDC180و کانکتور با قابلیت اتصال BNC با توان ۵۰ اهم، جهت حفاظت از دوربین مدار بسته و سیستم های رادیویی مورد استفاده قرار میگیرد.
-
ارستر Type N
این نوع ارستر با ولتاژ VAC ۱۳۰و ولتاژ VDC180و کانکتور با قابلیت اتصالN Connector، جهت حفاظت از دوربین مدار بسته و سیستم های رادیویی مورد استفاده قرار میگیرد.
-
ارستر UHF