دکل مخابراتی
دکل‌های مخابراتی دکل‌هایی هستند که برای مقاصد مخابراتی از قبیل نصب دیش‌های ماکروویو، آنتنهای رادیو، آنتنهای موبایل، آنتنهای بیسیم و… استفاده می‌شود.
انواع دکل‌های مخابراتی
دکل‌های خودایستا
دکل‌های خودایستا اصطلاحاًْ به دکل‌هایی گفته می‌شود که دارای ۳ یا ۴ پایه بوده و پایه‌ها با اعضای خرپائی به هم متصل می‌شوند.
دکل‌های خودایستا چهارپایه
این نوع دکل‌ها به صورت چهار پایه بوده که معمولاًَ تمام قطعات دکل از نبشی ساخته می‌شود که بوسیله پیچ و مهره به یکدیگر متصل م یشوند. این دکل‌ها برای بارهای زیاد و معمولاً برای ارتفاع‌های بلند تر از ۲۴ متر استفاده می‌شود.
دکل‌های خودایستا سه پایه
دکل‌های خودایستا سه پایه دکل‌هایی هستند که به صورت مشبک بوده و دارای سه پایه میباشد. پایه‌ها اکثراًَ از لوله و اعضای داخلی به صورت خرپائی از نبشی ساخته می‌شود. در ساخت پایه‌ها از نبشی، نبشی ۶۰ درجه، میل گردهای توپر، پرفیل‌های خمکاری شده و… نیز استفاده می‌شود. اعضای داخلی (بریس‌ها) از نبشی، لوله، میلگرد ساخته می‌شود. این نوع دکل‌ها برای نصب آنتنهای ماکروویو، آنتنهای موبایل و بیسیم استفاده می‌شود.
دکل‌های مهاری
دکل‌های مهاری به دکل‌هایی گفته می‌شود که بوسیله سیم مهار به زمین یا تکیه گاه دیگری مهار گردد.
این نوع دکل‌ها به دلیل وزن پایین و سبکی وزن مزیت دارد و در مکان‌هایی که فضا به قدر کافی موجود باشد استفاده میگردد. اغلب در شبکه تلفن همراه، رادیو و بیسیم و شبکه‌های رایانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این دکل‌ها قابلیت نصب در پشت بام منازل و ادارات را داشته علاوه بر اینکه ارتفاع ساختمان به بلندی محل نصب آنتنها کمک کرده در مناطق شهری مزیت فراوانی دارد.
این نوع دکل‌ها در صورتی که روی زمین نصب گردد نیاز به فضای زیادی جهت نصب سیم مهارها دارد. به خاطر سبکی وزن، بهای این دکل‌ها کمتر از دکل‌های دیگر بوده و نصب آنها ساده و کم هزینه‌است. این دکل‌ها بسته به ابعاد و نوع ساخت به جند دسته تقسیم می‌شوند از انواع آن می‌توان به دکل‌های سری G اشاره کرد که با انواع G۲۵، G۳۵، G۴۵ تولید می‌شوند این دکل‌ها به صورت سه ضلعی و به صورت سکشن‌های سه متری که پایه‌ها از لوله نمره ۳ بوده که به وسیله میل گردهای نمره ۸ یا ۱۰ به صورت خرپائی به هم متصل می‌شود این دکل‌ها ابتدا توسط کارخانه دکل سازی ROHN کانادا تولید می‌شده که اکنون در بعضی مواقع با نام این کارخانه شناخته می‌شوند. این نوع از دکل‌های مهاری با باربری بسیار کم بوده و تنها برای نصب آنتنهای بی سیم و یا دیش‌های کوچک اینترنت استفاده میگردد. عدد مقابل G نشان دهنده عرض قاعده بخش‌ها به سانتیمتر میباشد. این دکل‌ها به دلیل سبکی بیشتر در پشت بام‌ها نصب می‌شوند و در هر ۹ متر به وسیله سیم مهار از سه جهت مهار می‌شوند.
دکل‌های تک‌پایه
دکل ۳۰ متری تک‌پایه شهرک اندیشه تهران با کاربریGSM شهری
دکل‌های تک‌پایه یا مونوپل به دکل‌هایی گفته می‌شود که به صورت تک‌پایه باشد. این دکل‌ها با مقاطع چند وجهی ساخته می‌شود.
این نوع دکل‌ها بر روی یک پایه استوار بوده و لنگر زیادی در پای دکل وجود دارد. لرزش این دکل‌ها به تناسب بقیه دکل‌ها بیشتر میباشد. این نوع دکل‌ها با توجه به فضای کمی که اشغال می‌کنند مد نظر قرار گرفته و در محیط‌های شهری که زمین از ارزش بالائی برخوردار است استفاده می‌شود. ظرفیت باربری آنها محدود بوده و در اکثر مواقع تنها برای شبکه موبایل استفاده می‌شود. این دکل‌ها تنها با جرثقیل نصب می‌شود بنا بر این در محلی باید نصب شود که امکان حرکت و نصب با جرثقیل وجود داشته باشد.
دکل‌های بازتابی
دکل‌های بازتابی یا پسیو رفلکتور دکل‌هایی هستند که به صورت آینه امواج رادیوئی را منعکس می‌کنند. در مناطقی که به دلیل عوارض طبیعی مانند کوه دکل‌ها برای انتقال امواج دچار مشکل شوند برای دور زدن کوه از این نوع دکل‌ها استفاده می‌کنند. این نوع دکل‌ها دارای پنل بزرگی بوده که زاویه آن قابل تنظیم میباشد.
طراحی دکل
مبنای طراحی دکل‌ها بر اساس بار ناشی از باد خواهد بود. البته باید مقاومت و تغییرشکل آن برای بارهای ناشی از زلزله نیز کنترل گردد. در طراحی دکل‌ها از آئین‌نامه‌ها و استانداردهای متعددی به شرح ذیل استفاده می‌شود.
- آئین نامه ۲۸۰۰ ایران
- آئین نامه فولاد AISC
- استاندارد طراحی دکل‌های مخابراتی EIA-RS-۲۲۲-F
ساخت دکل
دکل‌ها به صورت قطعات پیش ساخته قابل مونتاژ ساخته می‌شوند. متریال استفاده شده اغلب از آهن نوع ST۳۷ و در برخی قطعات برای مقاومت بیشتر از نوعST۴۴ یاST۵۲ استفاده می‌شود. قطعات دکل پس از ساخت جهت جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی گالوانیزه گرم می‌شود. پیچ و مهره‌های دکل‌ها اغلب از نوع پیچهای مقاوم A۳۲۵ یا معادل آن گرید ۸٫۸ بوده و به صورت گالوانیزه گرم استفاده می‌شود.
پی
مبنای طراحی فونداسیون‌های دکل‌های مخابراتی جهت لهیدگی و واژگونی استوار است. در استاندارد EIA-RS-۲۲۲-F برای فونداسیون‌ها حداقل عمق طی فرمول‌هائی تعریف شده با توجه به اینکه دکل‌ها در برابر وزش باد مستعد واژگونی هستند مقرون به صرفه‌ترین نوع فونداسیون‌ها فونداسیون‌های عمقی میباشد. که در دکل‌های خودایستا بدلیل بروز کشش در یکی از پایه‌ها به صورت پاشنه‌ای و در دکل‌های مونوپل بدلیل بروز گشتاور زیاد در پای دکل به صورت شمعی طرح می‌شود.
در زمین‌های سنگی به دلیل مشکلات حفاری فونداسیون‌ها به صورت سطحی و گسترده طرح می‌شود که به دلیل وزن بالای خود بتواند گشتاور ناشی از واژگونی را تحمل کند.
سیستم روشنائی
با توجه به گسترش ارتفاع سازه های مسکونی و غیر مسکونی موجود در شهرها و علی الخصوص در اطراف فرودگاه ها،سازمان هواپیمایی کشوری (ایکائو)مجموعه قوانینی در این خصوص وضع نموده و استفاده از چراغ های هشدار دهنده در این اماکن رااجباری کرده است[۱]. چراغ های دکل کار اطلاع رسانی به انواع هواپیما و هلی کوپتر و آگاه سازی خطر را در مناطق شهری و غیر شهری انجام میدهند. مشخصات فنی اجزاء کلی سیستم چراغ دکل: در حال حاضرروشنایی های نصب شده بر روی انواع دکل های مخابراتی و انتقال نیرو که بر حسب دستورالعمل سازمان هواپیمایی کشوری (ایکائو) مورد استفاده قرار میگیرند ، عموما به دو دسته برقی و یا خورشیدی تقسیم میگردند. ۱- چراغ دکل برقی: در این نوع چراغ انواع لامپ های موجود در بازار استفاده میگردد.لامپ های رشته ای ، لامپ های LED ، لامپ های Power LED و سایر نمونه های مشابه.منبع تغذیه همه آنها جریان برق شهر و با ولتاژ ۲۲۰ ولت میباشد.در این میان برخی سایت های مخابراتی از چراغ هایی با جریان ۴۸ ولت نیز استفاده مینمایند. در اکثر چراغ های برقی اجبارآ باید از فتوسل های چدنی بزرگ استفاده گردد و همچنین سرقت و خرابی کابل و هزینه های تحمیلی بابت اصلاح و تعمیر آنها ، استفاده از این نوع چراغ را بسیار کاهش داده است. ۲- چراغ دکل با منبع تغذیه خورشیدی: با گسترش استفاده از انرژی خورشیدی در کشورهای مختلف ، استفاده از چراغ دکل خورشیدی بعلت قیمت بسیار اقتصادی ، عدم نیاز به کابل و هزینه های مترتب بر آن و سهولت کارکرد آن مورد استقبال بسیار قرار گرفته است بطوریکه در حال حاضر شرکت رایتل بر روی تمامی دکل های خود از این نوع چراغ استفاده میکند. در این نوع چراغ دکل از پانل های سولار بعنوان جاذب انرژی خورشیدی استفاده شده و با استفاده از باتری جهت ذخیره سازی انرژی و همچنین سنسورهای مادون قرمز به جای فتو سل و لامپهای LED بعنوان منبع روشنایی استفاده میگردد. اکثر چراغ های دکل خورشیدی بصورت چشمک زن بوده که این امر باعث کاهش قابل توجه انرژی ذخیره شده در باتری میگردد. ۳-چراغ های دکل مورد استفاده می باید دارای گواهی حفاظت محیطی (IP) با متوسط حفاظت ۵۵ باشند. ۴- استفاده از بلور یا شیشه بعنوان طلق چراغ به علت عیوب فراوان مانند سنگینی بیش از حد ، شکستگی آسان و خطرات ناشی از سقوط احتمالی آنهاجای خود را به استفاده از طلق های پلی کربنات خود رنگ و نشکن داده که دارای عمر حداقل هفت ساله بوده و در مقابل تغییرات آب و هوایی بسیار مقاوم میباشند. ۵- بدنه چراغ دکل باید از جنس فلز بوده که استفاده از چدن بعلت وزن زیاد و خاصیت شکنندگی خیلی بالا و استفاده از آلومینیوم نیز بعلت خاصیت انتقال حرارتی بسیار بالای این فلز و ترد بودن آن عملا جای خود را به فولاد داده است.استفاده از رنگ مناسب با قدرت پوشش بالا از موارد مورد لزوم چراغ های دکل میباشد. ۶- سایر مشخصه های چراغ های دکل میباید بر اساس دستورالعمل های ایکائو صورت پذیرد.
[۱]انکس ۱۴ ایکائو
سیستم برقگیر
سیستم برقگیر یا به عبارتی سیستم زمین به سیستم دریافت بار الکتریکی رعد و برق و انتقال آن به زمین میباشد تا از آسیب رساندن به آنتنها و متعلقات دیگر جلوگیری به عمل آید.
دکل مخابراتی
دکل‌های مخابراتی دکل‌هایی هستند که برای مقاصد مخابراتی از قبیل نصب دیش‌های ماکروویو، آنتنهای رادیو، آنتنهای موبایل، آنتنهای بیسیم و… استفاده می‌شود.
محتویات
انواع دکل‌های مخابراتی
دکل‌های خودایستا
دکل‌های خودایستا اصطلاحاًْ به دکل‌هایی گفته می‌شود که دارای ۳ یا ۴ پایه بوده و پایه‌ها با اعضای خرپائی به هم متصل می‌شوند.
دکل‌های خودایستا چهارپایه
این نوع دکل‌ها به صورت چهار پایه بوده که معمولاًَ تمام قطعات دکل از نبشی ساخته می‌شود که بوسیله پیچ و مهره به یکدیگر متصل م یشوند. این دکل‌ها برای بارهای زیاد و معمولاً برای ارتفاع‌های بلند تر از ۲۴ متر استفاده می‌شود.
دکل‌های خودایستا سه پایه
دکل‌های خودایستا سه پایه دکل‌هایی هستند که به صورت مشبک بوده و دارای سه پایه میباشد. پایه‌ها اکثراًَ از لوله و اعضای داخلی به صورت خرپائی از نبشی ساخته می‌شود. در ساخت پایه‌ها از نبشی، نبشی ۶۰ درجه، میل گردهای توپر، پرفیل‌های خمکاری شده و… نیز استفاده می‌شود. اعضای داخلی (بریس‌ها) از نبشی، لوله، میلگرد ساخته می‌شود. این نوع دکل‌ها برای نصب آنتنهای ماکروویو، آنتنهای موبایل و بیسیم استفاده می‌شود.
دکل‌های مهاری
دکل‌های مهاری به دکل‌هایی گفته می‌شود که بوسیله سیم مهار به زمین یا تکیه گاه دیگری مهار گردد.
این نوع دکل‌ها به دلیل وزن پایین و سبکی وزن مزیت دارد و در مکان‌هایی که فضا به قدر کافی موجود باشد استفاده میگردد. اغلب در شبکه تلفن همراه، رادیو و بیسیم و شبکه‌های رایانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این دکل‌ها قابلیت نصب در پشت بام منازل و ادارات را داشته علاوه بر اینکه ارتفاع ساختمان به بلندی محل نصب آنتنها کمک کرده در مناطق شهری مزیت فراوانی دارد.
این نوع دکل‌ها در صورتی که روی زمین نصب گردد نیاز به فضای زیادی جهت نصب سیم مهارها دارد. به خاطر سبکی وزن، بهای این دکل‌ها کمتر از دکل‌های دیگر بوده و نصب آنها ساده و کم هزینه‌است. این دکل‌ها بسته به ابعاد و نوع ساخت به جند دسته تقسیم می‌شوند از انواع آن می‌توان به دکل‌های سری G اشاره کرد که با انواع G۲۵، G۳۵، G۴۵ تولید می‌شوند این دکل‌ها به صورت سه ضلعی و به صورت سکشن‌های سه متری که پایه‌ها از لوله نمره ۳ بوده که به وسیله میل گردهای نمره ۸ یا ۱۰ به صورت خرپائی به هم متصل می‌شود این دکل‌ها ابتدا توسط کارخانه دکل سازی ROHN کانادا تولید می‌شده که اکنون در بعضی مواقع با نام این کارخانه شناخته می‌شوند. این نوع از دکل‌های مهاری با باربری بسیار کم بوده و تنها برای نصب آنتنهای بی سیم و یا دیش‌های کوچک اینترنت استفاده میگردد. عدد مقابل G نشان دهنده عرض قاعده بخش‌ها به سانتیمتر میباشد. این دکل‌ها به دلیل سبکی بیشتر در پشت بام‌ها نصب می‌شوند و در هر ۹ متر به وسیله سیم مهار از سه جهت مهار می‌شوند.
دکل‌های تک‌پایه
دکل ۳۰ متری تک‌پایه شهرک اندیشه تهران با کاربریGSM شهری
دکل‌های تک‌پایه یا مونوپل به دکل‌هایی گفته می‌شود که به صورت تک‌پایه باشد. این دکل‌ها با مقاطع چند وجهی ساخته می‌شود.
این نوع دکل‌ها بر روی یک پایه استوار بوده و لنگر زیادی در پای دکل وجود دارد. لرزش این دکل‌ها به تناسب بقیه دکل‌ها بیشتر میباشد. این نوع دکل‌ها با توجه به فضای کمی که اشغال می‌کنند مد نظر قرار گرفته و در محیط‌های شهری که زمین از ارزش بالائی برخوردار است استفاده می‌شود. ظرفیت باربری آنها محدود بوده و در اکثر مواقع تنها برای شبکه موبایل استفاده می‌شود. این دکل‌ها تنها با جرثقیل نصب می‌شود بنا بر این در محلی باید نصب شود که امکان حرکت و نصب با جرثقیل وجود داشته باشد.
دکل‌های بازتابی
دکل‌های بازتابی یا پسیو رفلکتور دکل‌هایی هستند که به صورت آینه امواج رادیوئی را منعکس می‌کنند. در مناطقی که به دلیل عوارض طبیعی مانند کوه دکل‌ها برای انتقال امواج دچار مشکل شوند برای دور زدن کوه از این نوع دکل‌ها استفاده می‌کنند. این نوع دکل‌ها دارای پنل بزرگی بوده که زاویه آن قابل تنظیم میباشد.
طراحی دکل
مبنای طراحی دکل‌ها بر اساس بار ناشی از باد خواهد بود. البته باید مقاومت و تغییرشکل آن برای بارهای ناشی از زلزله نیز کنترل گردد. در طراحی دکل‌ها از آئین‌نامه‌ها و استانداردهای متعددی به شرح ذیل استفاده می‌شود.
- آئین نامه ۲۸۰۰ ایران
- آئین نامه فولاد AISC
- استاندارد طراحی دکل‌های مخابراتی EIA-RS-۲۲۲-F
ساخت دکل
دکل‌ها به صورت قطعات پیش ساخته قابل مونتاژ ساخته می‌شوند. متریال استفاده شده اغلب از آهن نوع ST۳۷ و در برخی قطعات برای مقاومت بیشتر از نوعST۴۴ یاST۵۲ استفاده می‌شود. قطعات دکل پس از ساخت جهت جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی گالوانیزه گرم می‌شود. پیچ و مهره‌های دکل‌ها اغلب از نوع پیچهای مقاوم A۳۲۵ یا معادل آن گرید ۸٫۸ بوده و به صورت گالوانیزه گرم استفاده می‌شود.
پی
مبنای طراحی فونداسیون‌های دکل‌های مخابراتی جهت لهیدگی و واژگونی استوار است. در استاندارد EIA-RS-۲۲۲-F برای فونداسیون‌ها حداقل عمق طی فرمول‌هائی تعریف شده با توجه به اینکه دکل‌ها در برابر وزش باد مستعد واژگونی هستند مقرون به صرفه‌ترین نوع فونداسیون‌ها فونداسیون‌های عمقی میباشد. که در دکل‌های خودایستا بدلیل بروز کشش در یکی از پایه‌ها به صورت پاشنه‌ای و در دکل‌های مونوپل بدلیل بروز گشتاور زیاد در پای دکل به صورت شمعی طرح می‌شود.
در زمین‌های سنگی به دلیل مشکلات حفاری فونداسیون‌ها به صورت سطحی و گسترده طرح می‌شود که به دلیل وزن بالای خود بتواند گشتاور ناشی از واژگونی را تحمل کند.
سیستم روشنائی
با توجه به گسترش ارتفاع سازه های مسکونی و غیر مسکونی موجود در شهرها و علی الخصوص در اطراف فرودگاه ها،سازمان هواپیمایی کشوری (ایکائو)مجموعه قوانینی در این خصوص وضع نموده و استفاده از چراغ های هشدار دهنده در این اماکن رااجباری کرده است[۱]. چراغ های دکل کار اطلاع رسانی به انواع هواپیما و هلی کوپتر و آگاه سازی خطر را در مناطق شهری و غیر شهری انجام میدهند. مشخصات فنی اجزاء کلی سیستم چراغ دکل: در حال حاضرروشنایی های نصب شده بر روی انواع دکل های مخابراتی و انتقال نیرو که بر حسب دستورالعمل سازمان هواپیمایی کشوری (ایکائو) مورد استفاده قرار میگیرند ، عموما به دو دسته برقی و یا خورشیدی تقسیم میگردند. ۱- چراغ دکل برقی: در این نوع چراغ انواع لامپ های موجود در بازار استفاده میگردد.لامپ های رشته ای ، لامپ های LED ، لامپ های Power LED و سایر نمونه های مشابه.منبع تغذیه همه آنها جریان برق شهر و با ولتاژ ۲۲۰ ولت میباشد.در این میان برخی سایت های مخابراتی از چراغ هایی با جریان ۴۸ ولت نیز استفاده مینمایند. در اکثر چراغ های برقی اجبارآ باید از فتوسل های چدنی بزرگ استفاده گردد و همچنین سرقت و خرابی کابل و هزینه های تحمیلی بابت اصلاح و تعمیر آنها ، استفاده از این نوع چراغ را بسیار کاهش داده است. ۲- چراغ دکل با منبع تغذیه خورشیدی: با گسترش استفاده از انرژی خورشیدی در کشورهای مختلف ، استفاده از چراغ دکل خورشیدی بعلت قیمت بسیار اقتصادی ، عدم نیاز به کابل و هزینه های مترتب بر آن و سهولت کارکرد آن مورد استقبال بسیار قرار گرفته است بطوریکه در حال حاضر شرکت رایتل بر روی تمامی دکل های خود از این نوع چراغ استفاده میکند. در این نوع چراغ دکل از پانل های سولار بعنوان جاذب انرژی خورشیدی استفاده شده و با استفاده از باتری جهت ذخیره سازی انرژی و همچنین سنسورهای مادون قرمز به جای فتو سل و لامپهای LED بعنوان منبع روشنایی استفاده میگردد. اکثر چراغ های دکل خورشیدی بصورت چشمک زن بوده که این امر باعث کاهش قابل توجه انرژی ذخیره شده در باتری میگردد. ۳-چراغ های دکل مورد استفاده می باید دارای گواهی حفاظت محیطی (IP) با متوسط حفاظت ۵۵ باشند. ۴- استفاده از بلور یا شیشه بعنوان طلق چراغ به علت عیوب فراوان مانند سنگینی بیش از حد ، شکستگی آسان و خطرات ناشی از سقوط احتمالی آنهاجای خود را به استفاده از طلق های پلی کربنات خود رنگ و نشکن داده که دارای عمر حداقل هفت ساله بوده و در مقابل تغییرات آب و هوایی بسیار مقاوم میباشند. ۵- بدنه چراغ دکل باید از جنس فلز بوده که استفاده از چدن بعلت وزن زیاد و خاصیت شکنندگی خیلی بالا و استفاده از آلومینیوم نیز بعلت خاصیت انتقال حرارتی بسیار بالای این فلز و ترد بودن آن عملا جای خود را به فولاد داده است.استفاده از رنگ مناسب با قدرت پوشش بالا از موارد مورد لزوم چراغ های دکل میباشد. ۶- سایر مشخصه های چراغ های دکل میباید بر اساس دستورالعمل های ایکائو صورت پذیرد.
[۱]انکس ۱۴ ایکائو
سیستم برقگیر
سیستم برقگیر یا به عبارتی سیستم زمین به سیستم دریافت بار الکتریکی رعد و برق و انتقال آن به زمین میباشد تا از آسیب رساندن به آنتنها و متعلقات دیگر جلوگیری به عمل آید.
