مقدمه:
شوک های الکتریکی اغلب از طریق صاعقه ایجاد می گردد.
این ولتاژهای القایی موجب اختلالات در شبکه های مختلف می شود.
مقدار این ولتاژ چندین کیلو ولت در مدت زمان چند میکرو ثانیه می باشد.
این اختلالات ممکن است باعث عملکرد نادرست دستگاه و یا از کار افتادن کامل سیستم های حساس گردند.
شوک های الکتریکی که ناشی از اثرات غیر مستقیم صاعقه هستند، زیان بار ترین عوامل تاثیر گذار بر سیستم های الکترونیکی و مخابرات می باشند.
بسیاری از صدمات وارده به تجهیزات و وسایل الکترونیکی از اضافه ولتاژهای ناشی از صاعقه می باشد.
به تجهیزات حفاظت در مقابل برخورد غیر مستقیم صاعقه SPD که مخفف Surge Protective Device است گفته می شود.
خنثی کردن اثرات مستقیم صاعقه توسط صاعقه گیر انجام میشود.
به حفاظتی که صاعقه گیر ایجاد میکند حفاظت اولیه گویند.
تجهیزات و ابزار بکار برده شده جهت حفاظت ثانویه:
ابزاری که جهت جفاظت ثانویه بکار برده میشوند سرج ارستر یا برقگیر نامیده میشوند(عکس بالا).
مکانیزم عمل سرج ارسترها به گونه ایست که تا زمانی که اضافه ولتاژ ناشی از صاعقه و یا همان ولتاژ سرجی در سیستم وجود نداشته باشد، این قطعات به صورت مسیرهای مدار بازی هستند که در روند کاری سیستم دخالتی ندارند.
ولی چنانچه در سیستم، ولتاژ سرج نمایان شود و اختلاف پتانسیل دو سر سرج ارسترها از حدی بالاتر رود، این قطعات به صورت مسیرهای بسته (اتصال کوتاه) عمل میکنند.
که از طریق تخلیه جریان های سرج (در زمین یا نول)، سطح اضافه ولتاژی که در سیستم رخ داده است را پایین میآورند.
و به این ترتیب دیگر تجهیزات موجود در سیستم با چنین اضافه ولتاژهایی مواجه نخواهند شد و آسیب نخواهند دید.