مقدمه:

همه ما تا کنون بارها عبارت های فاز، نول و ارت را شنیده ایم، ولی شاید برای خیلی ها سوال باشد این عبارت ها به چه معنا هستند و اصلا چه تفاوتی با هم دارند.

همه ما می دانیم برای آن که بتوانیم یک وسیله برقی را روشن کنیم باید آن را در یک مدار بسته قرار دهیم.

در واقع آن وسیله را بین دو نقطه ای قرار بدهیم که آن دو نقطه با یکدیگر دارای اختلاف پتانسیل الکتریکی باشند.

به عنوان مثال برای روشن کردن یک لامپ می توانیم آن را بین دو قطب یک باتری قرار دهیم (چرا که این دو قطب با یکدیگر اختلاف پتانسیل دارند).

با توجه به مطالبی که در بالا عنوان شد می توان گفت هر مدار الکتریکی جریان متناوب دارای سه نوع سیم است:

۱- سیم فاز:

می توان سیم فاز را به عنوان خطرناک ترین سیم در مدار الکتریکی یک ساختمان در نظر گرفت.

به این دلیل که سیم فاز حامل بار الکتریکی است و به محض تماس با اجزای رسانا بار الکتریکی خود را به آن ها منتقل می کند.

به همین خاطر به فاز، سیم حامل جریان هم گفته می شود.

فاز معمولا با عایق مشکی رنگ و یا قرمز قابل تشخیص است.

۲- سیم نول:

یکی از سیم های مهم در سیستم برق رسانی برق شهر است که هیچ خطری برای مردم نداشته و می توان بدون برق گرفتگی آن را لمس نمود.

همان طور که اشاره شد جریان الکتریکی تا زمانی که مسیر برگشت به منبع نداشته باشد، برقرار نمی شود.

سیم نول در واقع همان سیمی است که برای ایجاد این مدار یا مسیر بسته مورد استفاده قرار می گیرد.

و در واقع جریان خروجی از وسیله برقی را به مولد بر می گرداند.

سیم نول معمولا با عایقی به رنگ آبی قابل شناسایی است.

۳- سیم ارت:

 اکثر دستگاه های الکتریکی دارای بدنه فلزی می باشند.

از آنجاکه فلزات رسانای جریان برق هستند لذا همواره خطر برق دار شدن آنها وجود دارد.

برای حل این مسئله و جلوگیری از مشکلات احتمالی از سیستم ارتینگ در ساختمان و تمام تجهیزات دارای بدنه فلزی، استفاده می شود.

برای حفاظت از افراد هنگام کار با وسایل برقی معمولا بدنه وسیله را با بک سیم به لوله آب وصل می کنند.

که لوله آب با قسمتهای مرطوب زمین در تماس است.

به این سیم، سیم ارت یا زمین می گویند.

در حقیقت این سیم نیز باید به چاه ارت وصل شود ولی برای صرفه جویی آن را به لوله آب وصل می کنند.

این سیم با رنگ های سبز و زرد عایق بندی می شود.