مقدمه:
آسانسور (به فرانسوی: ascenseur) یا بالابَر (برای حمل بار) یا آسانبَر (برای حمل انسان) میباشد.
اتاقک متحرکی که به وسیلهٔ آن از طبقهای به طبقات بالا روند یا از طبقهٔ بالا به پایین فرود آیند.
آسانسور یکی از ابتدائیترین ماشینهای ساده ساخت دست بشر است که همواره به کمک او آمدهاست.
آسانسور یکی از تجهیزات حمل و نقل عمودی است که جابجایی مردم یا کالا بین طبقات را تسهیل میبخشد.
آسانسورها عموماً به کمک موتورهای الکتریکی باعث حرکت عمودی کابین میشوند.
این موتورها با کمک کابلهای کشش و سیستم متقابل وزن؛ مانند یک بالابر معمولی کار جابجایی را انجام میدهند.
یا با پمپ هیدرولیک میزان مایعات را برای بالا بردن در یک پیستون استوانهایِ جک مانند تزریق و کنترل میکنند.
تجهیزات ایمنی اصلی آسانسورها به شرح زیر میباشند:
قفل درب طبقه:
– درب طبقه جدا کننده راهروی ساختمان از چاه آسانسور میباشد.
– در واقع اگر درب طبقه بدون اینکه کابین آسانسور در پشت آن قرارداشته باشد باز شود فاجعه انگیز خواهد بود، زیرا مسافر به خیال اینکه کابین آسانسور پشت درب میباشد به طرف آن حرکت کرده و به داخل چاه آسانسور سقوط مینماید.
– قفل درب طبقه دارای مکانیزمی میباشد که فقط در زمان حضور کابین باز میشود و به محض فرمان حرکت ابتدا درب طبقه قفل شده سپس کابین حرکت مینماید.
گاورنر:
– گاورنرها در انواع مختلف ساخته میشوند یک نوع متداول آن نوع بادامکی است.
– وظیفه گاورنر این است که وقتی سرعت کابین از ۱۵ درصد سرعت نامی آن تجاوز کند ابتدا یک سویچ الکتریکی را فعال میکند که موجب ترمز موتور میشود.
– اگرترمز عمل نکند و حرکت کابین همچنان با سرعت ادامه داشته باشد پس از رسیدن به ۳۰ درصد افزایش گاورنر قفل میکند و اهرم پاراشوت کشیده شده و فکهای پاراشوت درجا کابین را به ریل راهنما قفل مینماید.
بافر ها:
– اگر کابین در هنگام حرکت به سمت پایینترین توقف در سطح طبقه توقف نکند و به حرکت ادامه دهد پس از چند سانتیمتر به بافر برخورد کرده و متوقف میشود. این مورد برای قاب وزنه نیز صادق است.
– بافرها در کف چاله نصب میشوند. بافرها در انواع فنری، لاستیکی و هیدرولیکی ساخته میشوند.
پاراشوت:
– این وسیله ترمز مکانیکی کابین است که به صورت جفت بالای کفشکهای زیرین نصب میشود و از گاورنر فرمان میگیرد.
– گاورنر و پاراشوت توسط بازرسان آسانسور تست شده و تایید میگردند.
چهار قطعه فوق از نظر ایمنی آسانسور بسیار پر اهمیت میباشند و بهتر است همواره از مرغوبترین نوع موجود استفاده شود.