مقدمه:
برقگیر وسیلهای است که در شبکههای الکتریکی برای حفاظت تجهیزات در مقابل صدمات ناشی از اضافه ولتاژهای ناگهانی همچون صاعقه و رعد و برق به کار برده میشود.
برقگیر (Lightning arrester) در مقابل ولتاژهای معمولی یک مقاومت بسیار زیاد در حد عایق الکتریکی از خود نشان میدهد و در مقابل ولتاژهای آنی مقاومت کمی از خود نشان میدهد و موجهای الکتریکی را به زمین تخلیه میکند.
برقگیرها نسبت به سایر وسایل حفاظتی بهترین حفاظت را انجام میدهند و بیشترین مقدار حذف امواج گذرا را فراهم میکند.
برقگیرها به صورت موازی با وسیله تحت حفاظت یا بین فاز و زمین قرار میگیرند انرژی موج اضافه ولتاژ به وسیلهٔ برقگیر به زمین منتقل میشود.
نوع دیگری از برقگیر که کاربرد بسیاری در پستهای فشار قوی دارد؛برقگیر از نوع شاخکی یا برقگیر با فاصله هوایی می باشد.
این نوع برقگیر ساده ترین نوع برقگیر می باشند که به جرقه گیر نیز معروف هستند.
به مراتب از آنها در محلهای اتصال مقره به هادی یا اطراف بوشینگهای ترانسهای توزیع دیده می شود.
همانطوریکه که می دانیم برقگیرها باید در برابر ولتاژ نامی شبکه مانند یک کلید باز رفتار کنند.
و در برابر ولتاژهای بیشتر از ولتاژ نامی شبکه مانند یک کلید بسته رفتار کنند.
در این نوع برقگیر اگر ولتاژ بالا رود؛ بین شاخکها قوس برقرار شده و انرژی صاعقه به زمین منتقل میشود.
و این امر باعث می شود که تجهیز از بین نروند.
موارد استفاده برقگیـر با فاصله هوایی:
امروزه از این نوع برقگیرها فقط در موارد خاصی استفاده می شود که عبارتنداز:
۱) برسر بوشینگهای ترانسها (جهت حفاظت سیم پیچهای ترانس)
۲) در خطوط انتقال فشار قوی که به شکل حلقه ای هستند که هم نقش برقگیر را بازی می کنند و هم نقش حلقه کرونا را بازی می کنند.